Są to materiały edukacyjne spełniające zasadę powszechności dostępu, braku opłat za korzystanie oraz udostępniania do dalszego wykorzystania na podstawie otwartej licencji. Stanowią część składową Otwartej Edukacji.
Najbardziej znaną definicją OZE jest ta pochodząca z Paryskiej Deklaracji UNESCO z 2012 roku, według której otwarte zasoby edukacyjne to:
"materiały służące do nauczania, uczenia się oraz prowadzenia badań, znajdujące się w jakimkolwiek medium zarówno cyfrowym jak i innym, pozostające w domenie publicznej bądź też materiały udostępnione na wolnych licencjach, umożliwiających bezpłatny dostęp, wykorzystanie, dostosowywanie oraz dalsze rozpowszechnianie danego materiału bez żadnych ograniczeń. Wolne licencje oparte są na istniejącej definicji własności intelektualnej, która została określona przez odpowiednie konwencje międzynarodowe; uznają one autora danego zasobu."
Otwarte Zasoby Edukacyjne mogą przyjmować formę tekstów pisanych i mówionych, zdjęć, nagrań, radiowych i telewizyjnych, animacji i innych filmów wideo, testów quizów czy gier lub kodów źródłowych. Zwykle spotykane są w wersji elektronicznej, chociaż nie jest to warunkiem koniecznym.
Koncepcja Otwartych Zasobów Edukacyjnych została rozwinięta przez Davida Wileya, który określił, że Otwarte Zasoby Edukacyjne muszą spełniać zasadę 5R:
- Reuse - ponownego wykorzystania zasobu w dowolny sposób.
- Revise - adaptacji, dostosowania i modyfikacji, np. przetłumaczenia zasobu.
- Remix - łączenia oryginalnych treści lub ich modyfikacji z innymi OZE w celu stworzenia nowej jakości (np. mashup).
- Redistribute - rozpowszechniania kopii oryginału lub zmodyfikowanej, zremiksowanej treści i dzielenia się nią (np. opublikowanie kopii zasobu w sieci do dowolnego pobierania przez innych).
- Retain - tworzenie własnych zasobów i zapewnienie ich obecności w sieci.
Więcej informacji na temat tego jak idea Otwartych Zasobów Edukacyjnych rozwija się obecnie, można znaleźć w najnowszej publikacji Rebus Community, światowej społeczności działającej na rzecz rozwoju OZE na całym świecie.
Otwarte Zasoby Edukacyjne można pobrać z dedykowanych repozytoriów lub stron internetowych. Wszystkie linki oferują zasoby za darmo, lecz część opcji może być dostępnych za opłatą lub wymagać założenia konta użytkownika. Można je podzielić ze względu na kategorie:
- Pexels - pierwsza na świecie inkluzywna bezpłatnie biblioteka stokowych zdjęć i filmów
- Pickup Image - największa na świecie strona ze zdjęciami wraz bezpłatnym edytorem zdjęć
- Pixnio - darmowe obrazy dla każdego dla dowolnego użytku
- Pixabay - ponad 2,1 miliona zdjęć i filmów udostępnianych przez społeczność na całym świecie
- Pixlr X - edytor zdjęć i kreator szablonów
- Morguefile - założona już w 1996 roku strona z bezpłatnymi zdjęciami
- Public Domain Pictures - strona z zdjęciami na zasadzie Domeny Publicznej
- Flickr - darmowe narządzę do pozyskiwania i przechowywania zdjęć oraz robienia prezentacji
- Unsplash - źródło zdjęć dowolnego użytku np. na strony internetowe
- Can we image - wyszukiwarka zdjęć z Wikimedia Commons
- Otwarte podręczniki AGH - otwarte, bezpłatne e-podręczniki akademickie. Dla każdego
- Otwarte podręczniki OpenStax - znane na całym świecie podręczniki akademickie tworzone przez najlepszych autorów na świecie
- Podręczniki Intech - czołowy wydawca podręczników całkowicie w modelu Open Access
- Książki w modelu Open Access - największa na świecie wyszukiwarka e-booków w otwartym dostępie
- Wolne Lektury - bezpłatne polskie lektury szkolne do pobrania dla każdego rodzica
- OpenEdition - francuska platforma udostępniająca książki i czasopisma naukowe wydane w różnych językach
- Open Book Collective - to brytyjska organizacja non-profit, zrzeszająca wydawców, biblioteki, badaczy i badaczki oraz usługodawców. Użytkownikom pozwala na wyszukiwanie książek wydanych w wolnym dostępie, a następnie przejście na stronę danego wydawcy, natomiast biblioteki mogą wybrać określone kolekcje, które po opłaceniu subskrypcji będą dostępne za darmo dla ich czytelników
- Otwarta Biblioteka Textbook - bezpłatne książki i podręczniki akademickie dla studentów i nie tylko
- Otwarta Biblioteka TU Delft - biblioteka otwartych podręczników Uniwersytetu Technicznego w Delft Daje możliwość wydania własnej książki w modelu Open Access
- Toronto Metropolitan University Pressbooks - informacje o podręcznikach z nauk ścisłych, przyrodniczych i społecznych dostępnych na licencjach CC
- Rebus Community Press - platforma dająca dostęp do książek i podręczników głównie z zakresu nauk humanistycznych i ekonomicznych, dostępnych na licencji CC BY 4.0. Platforma pozwala również na wydanie własnej książki w modelu Open Access
- Vimeo - tworzenie i publikowanie filmów wysokiej jakości
- Musopen - nagrania, zapisy nutowe i inne teksty związane z muzyką do dowolnego przetwarzania
- CC Mixter - darmowe dźwięki i utwory muzyczne wraz z narzędziem do ich miksowania
- Librivox - strona gdzie można posłuchać audiobooków w wielu językach lub też nagrać swój własny
- Open Music Archive - archiwum nagrań muzycznych od początku XIX wieku do współczesności
- Free music archive - wolne utwory muzyczne i dźwięki do dowolnego wykorzystania
- Jamendo Music - muzyka bez praw autorskich do użytku komercyjnego
- Otwarte Zasoby - portal, w którym można znaleźć otwarte zasoby oraz narzędzia do ich tworzenia z całego świata i ze wszystkich dziedzin
- Open Culture - platforma gdzie można znaleźć najnowsze i najciekawsze materiały edukacyjne - narzędzie do wykonywania ilustracji ludzi do dowolnego wykorzystania - by Pablo Stanley
- Avataaars - narzędzie do tworzenia awatarów do wykorzystania na forach dyskusyjnych lub mediach społecznościowych - by Pablo Stanley
- dariahTeach Project - strona z materiałami edukacyjnym dla przedstawicieli nauk humanistycznych i sztuki
- Easelly - oprogramowanie do tworzenia infografik
- Canva - oprogramowanie do tworzenia infografik
- Icograms - tworzenie trójwymiarowych ikonografik
- Thingiverse - dostępne modele 3D do druku 3D
- Phet Colorado - interaktywne symulacje edukacyjne w środowisku Java
- The Public Domain Review - strona poświęcona eksploracji ciekawych i fascynujących dzieł z zakresu nauki, historii sztuki i literatury
- Open Street Map - ogólnie dostępne mapy do dostępnego użycia
- Ted Talks - otwarte wykłady na temat nowych idei
- OER World Map - ogólnoświatowa mapa z informacją o OZE na całym świecie
- Wikipedia - największa ogólnodostępna encyklopedia świata tworzona wolontaryjnie przez wolontariuszy na całym świecie