Data Management Plan (DMP), czyli Plan Zarządzania Danymi to dokument opisujący czynności wykonywane na każdym etapie pracy z danymi badawczymi. DMP powinien powstać już na wstępnym etapie badań naukowych. Jest on coraz częściej wymagany przez instytucje i agencje przyznające środki finansowe na badania naukowe (Narodowe Centrum Nauki, Komisja Europejska, Economic and Social Research Council, Natural Environmental Research Council).
DMP ułatwia planowanie procedur związanych z pozyskiwaniem, przetwarzaniem i dzieleniem się danymi badawczymi.
Powinien zawierać:
- ocenę danych już dostępnych, opis braków i potrzeb
- opis sposobu gromadzenia danych (np. poprzez ankietę, instrument badawczy) i ich rodzaju (np. dane eksperymentalne lub obserwacyjne)
- dokumentację i standardy opisu danych (metadane)
- informacje o tym, kto będzie właścicielem praw autorskich i praw własności intelektualnej danych, a także kto będzie odpowiedzialny za zarządzanie nimi
- wymogi i procedury związane z aspektami etycznymi pozyskiwanych danych
- opis procedur zapewniających kontrolę jakości danych (opis powinien zawierać podział obowiązków i czynności związanych z nadzorowaniem i kontrolą poprawności danych)
- plan dotyczący dostępu do danych oraz dzielenia się nimi (określenie na jakiej licencji dane będą dostępne)
- krótko- oraz długoterminową strategię przechowywania i ochrony danych
- określenie jakie środki będą potrzebne do przeprowadzenia DMP
Dobry DMP to liczne korzyści:
- dzięki dobremu planowaniu i zarządzaniu pozyskiwanymi danymi wzrasta jakość oraz wiarygodność samych badań
- dane mogą zostać łatwo zlokalizowane, plan ułatwia również jednoczesną pracę wielu osób przy projekcie
- efektywne zarządzanie danymi, zapobieganie niepotrzebnemu ich powielaniu bądź nadpisywaniu
- poprawa bezpieczeństwa danych
- ułatwione przygotowanie danych do późniejszego udostępnienia
Czy wiesz, że...
DMPonline to jedno z narzędzi online, za pomocą którego można stworzyć DMP. Za pomocą formularza można stworzyć plan zarządzania danymi zawierający najważniejsze informacje o naszym projekcie oraz dostosowany do specyfiki naszych badań i rodzaju wytwarzanych danych. Serwis zawiera również szereg wskazówek oraz gotowe wzory DMP wymagane przez różne instytucje finansujące badania naukowe (np. Komisję Europejską w ramach programu Horyzont 2020). Gotowy plan można później pobrać oraz upublicznić.