Właściwe podejście do kwestii etycznych i prawnych pozwala w przyszłości na łatwe i skuteczne obchodzenie się z danymi – dbałość o przestrzeganie warunków etycznych i prawnych jest zatem podstawowym założeniem pracy współczesnego badacza.
Ponowne wykorzystanie danych badawczych definiuje się jako wyszukiwanie, przetwarzanie oraz analizowanie istniejących zbiorów danych w celu stworzenia nowej wiedzy. Ponowne wykorzystanie danych obejmuje dwa zupełnie inne działania: udostępnianie danych i publikowanie danych.
Dane badawcze, które mają być ponownie wykorzystane mogą pochodzić z wcześniejszych projektów własnych, lub kolegów z tej samej jednostki. Mogą pochodzić z otwartych repozytoriów, zbiorów badaczy z innej jednostki, stron internetowych czy specjalnych zamkniętych kolekcji, np. muzeów lub bibliotek.
Istnieje kilka kwestii etycznych dotyczących ponownego wykorzystania danych, które należy rozważyć na etapie planowania projektu badawczego. Są to m.in.:
- anonimowość, prywatność i poufność danych,
- poziom wiarygodności danych i ich pochodzenia,
- uznanie autorstwa przy ponownym wykorzystywaniu danych innych osób,
- poprawne licencjonowanie danych.
W przypadku badań naukowych z udziałem ludzi kwestią etyczno-prawną szczególnej wagi jest pozyskanie świadomej zgody, uwzgledniającej zarówno cel i sposób wykorzystania danych w przyszłości, jednocześnie obejmującą kwestie anonimowości, prywatności i poufności danych.