Autor – Dr inż. Jacek Jettmar
Czy aktywna społeczność absolwentów jest potrzebna dla rozwoju PG?
Strategia Politechniki Gdańskiej 2020-2030
Senat PG na posiedzeniu w listopadzie 2020 r. uchwalił 10 letnią Strategię działalności Uczelni zatytułowaną: Technology for People and the Planet.
JM Rektor prof. dr hab. inż. Krzysztof Wilde pisze we wstępie: Okres planowania strategicznego 2020 – 2030 to czas wyjątkowy w historii Politechniki Gdańskiej. Mamy unikalną sposobność podejmowania wyzwań, które wcześniej omijały naszą wyobraźnię. Atmosfera mobilizacji, podwyższonych ambicji i wiary w nasze możliwości to elementy zmiany kulturowej, która dokonuje się we wspólnocie Uczelni. Drodzy Członkowie Wspólnoty Uczelni! Bądźcie aktywnymi uczestnikami działań zaplanowanych w Strategii Politechniki Gdańskiej. Bądźcie jej gospodarzami i głównymi beneficjentami.
Przewodniczący Rady Uczelni mgr inż. Sławomir Halbryt w swojej przedmowie m.in. stwierdza: Otwartość Politechniki Gdańskiej na otoczenie spowoduje pozytywną zmianę także w niej samej. Pozyskiwanie przedsiębiorców do wspólnych projektów może odbywać się częściowo w murach uczelni, ale warto również budować silne związki nauki i biznesu bezpośrednio na terenie przedsiębiorstw. Renoma Uczelni jest silnie zależna od społeczności absolwentów. To oni, idąc w świat zawodowej kariery, kształtują wizerunek Politechniki Gdańskiej w kraju i za granicą. Dlatego realizując tę ambitną strategię, należy pielęgnować relacje Uczelni z absolwentami.
Zachęcony powyższymi zaproszeniami do aktywnego wspierania realizacji tej Strategii chciałbym się wypowiedzieć, jako absolwent PG (1962) i były przewodniczący Stowarzyszenia Absolwentów PG (dwie kadencje 2003-2009). Chciałbym przede wszystkim poprzez tę wypowiedź zaapelować do absolwentów wszystkich pokoleń PG o aktywne włączenie się w proces realizacji tej ambitnej strategii rozwoju naszej Alma Mater i o wspieranie naszego Rektora i kadry PG w realizacji tego ambitnego zadania.
Pozwolę sobie na przypomnienie kilku ocen sytuacji i propozycji, które wygłaszaliśmy w imieniu zarządów SAPG na wielu inauguracjach roku akademickiego, a które mogą, również dzisiaj, wzmocnić szansę realizacji celów tej ambitnej Strategii.
Obserwowane od dziesięcioleci sukcesy państw i społeczeństw regionalnych w przodujących krajach świata dokonują się w oparciu o paradygmat rozwoju opartego o wiedzę i innowację. W tych bardzo konkurencyjnych warunkach pojawiła się i utrwaliła potrzeba rozwijania silnych związków współpracy pomiędzy uniwersytetami technicznymi i ich absolwentami. Przeglądając strony internetowe znanych i najlepszych uczelni technicznych świata dostrzec można, że organizacje zrzeszające absolwentów odgrywają bardzo ważną rolę w działalności tych uczelni, w sposób znaczący przyczyniając się do rozwoju i promocji swojej szkoły. Sentyment przynależności do uczelni ukształtowany w czasach studenckich nie stanowi jednakże jedynej motywacji przynależności do tych organizacji.
Chodzi o coś więcej w dzisiejszym konkurencyjnym świecie. Część organizacji absolwenckich wywodzących się z uniwersytetów technicznych tworzy wielopokoleniowe społeczności inżynierskie i menadżerskie, które poprzez wzajemne kontakty również wspomagają swój własny indywidualny rozwój zawodowy i biznesowy. Gdy dzisiaj mówimy o konieczności rozwijania współpracy politechniki z przemysłem, o komercjalizacji wyników badań naukowych, o rozwijaniu przedsiębiorczości wśród studentów i o przedsiębiorczości akademickiej, rozumianej jako postulat tworzenia firm również przez pracowników uczelni, to musimy wiedzieć, że stowarzyszenia absolwentów na przodujących zagranicznych uczelniach w tych procesach uczestniczą w sposób bardzo istotny i efektywny.
Należy mocno podkreślić, że liczne europejskie i amerykańskie uczelnie akademickie tworzą specjalne programy współpracy ze środowiskami absolwentów i traktują tę współpracę jako jeden z istotnych czynników podnoszenia własnej konkurencyjności na polu edukacyjnym i naukowym. Stowarzyszenia absolwentów tych uczelni są potężnymi organizacjami prowadzącymi szeroką działalność integrującą absolwentów wokół rodzimej uczelni i na rzecz jej rozwoju.
Działacze SAPG są głęboko przekonani, że potrzebne jest dzisiaj budowanie Stowarzyszenia w oparciu o wydziały. Więzi pomiędzy studentami, a później między absolwentami są najsilniejsze na wydziałach. Na wydziale jest także najlepszy związek uzyskanego kierunku wykształcenia z praktyką działalności inżynierskiej i menadżerskiej. Absolwenci poszczególnych wydziałów PG mogą być nie tylko życzliwymi „recenzentami” rozwoju macierzystych wydziałów, ale także współorganizować wspólne przedsięwzięcia edukacyjne i badawczo-wdrożeniowe oraz gospodarcze.
Zwracamy się do władz uczelni, a zwłaszcza do panów dziekanów, do rad wydziałów i profesorów, którzy dyplomując są „mistrzami” dla swych wychowanków, aby tworzyli wydziałowe programy współpracy ze środowiskami ich absolwentów i wspierali rozwój kół wydziałowych Stowarzyszenia. Sądzimy, że wspieranie rozwoju kół wydziałowych podniesie konkurencyjność wydziałów na polu edukacyjnym i w twórczej współpracy z gospodarką regionu i kraju.
W jakim stopniu te propozycje i nadzieje wygłaszane w imieniu SAPG spełniły się do dzisiaj?
Nasze Stowarzyszenie powstało w 1988 roku z inicjatywy rektorów PG, profesorów Jerzego Doerffera i Bolesława Mazurkiewicza. W jego utworzenie i rozwój włączyli się liczni absolwenci, którzy w okresie studiów na PG byli działaczami organizacji studenckich - Bratniaka, ZSP, SZSP i AZS. Od samego początku w działalności Stowarzyszenia dominowały aktywności związane ze wspominaniem osiągnięć przeszłości, stąd bardzo liczne i udane jubileusze, współorganizowane i celebrowane z udziałem władz uczelni i wydziałów. Były również z inicjatywy Stowarzyszenia, przy jego merytorycznym oraz organizacyjnym udziale, wielokrotnie realizowane konferencje, seminaria i warsztaty pokazujące osiągnięcia naukowe i oferty współpracy PG na rzecz rozwoju gospodarki i Pomorza. Na przestrzeni dotychczasowego okresu działalności Stowarzyszenia odnotować więc można dziesiątki działań merytorycznych i organizacyjnych, zrealizowanych „akcjami mobilizacyjnymi”, niebędących jednakże rezultatem systematycznie prowadzonej aktywności.
Pomimo ponad 30.letniej działalności osiągnięte rezultaty pozostają w ogromnym kontraście „in minus” ,w porównaniu do stanu rozwoju osiągniętego przez stowarzyszenia absolwenckie uczelni amerykańskich i europejskich
Czy w takiej sytuacji nie należy postawić pytania – dlaczego Stowarzyszenie Absolwentów PG, jako organizacja o szczytnych celach społecznych nie wytworzyła wielopokoleniowej, licznej i aktywnej społeczności absolwenckiej, w okresie dotychczasowej działalności ?!
Z perspektywy czasu i poczucia własnej winy formułuję tezę, że nigdy dotąd SAPG nie potrafiło zbudować własnego potencjału organizacyjnego i finansowego, umożliwiającego prowadzenie działalności na poziomie wzorcowych stowarzyszeń zagranicznych.
Oceniając tę sytuację można również postawić pytanie, czy kolejne kadencje rektorów, dziekanów i kadra nauczycieli akademickich PG formułowały wizję konieczności włączenia wielopokoleniowego środowiska absolwentów do procesu budowania doskonałości i konkurencyjności PG oraz włączenia tej dźwigni do strategii rozwoju uczelni?
Należy jednak podkreślić bezsporny fakt, że SAPG jest już formalną i funkcjonującą platformą współpracy uczelni i absolwentów, ale działa w zbyt małej skali, jak na rzeczywiste potrzeby rozwoju Politechniki Gdańskiej i wyzwania konkurencyjnego rynku edukacyjnego i naukowego, polskiego i europejskiego.
Te dylematy braku aktywnej działalności Stowarzyszenia, szczególnie na poziomie wydziałów, dostrzegały kolejne walne zebrania Stowarzyszenia i dlatego w 2013 r. uchwalono zmiany do Statutu SAPG wprowadzające uporządkowane kategorie członkostwa i możliwość tworzenia Wydziałowych Kół Stowarzyszenia, aby nadać Stowarzyszeniu nowy impuls rozwojowy.
Aktualny Statut określa cztery rodzaje statusu członkostwa w Stowarzyszeniu: członek zwyczajny, członek uczestnik, członek wspierający i członek honorowy. Wprowadzenie kategorii członka uczestnika spowodowane zostało faktem braku możliwości egzekwowania opłacania składek w stosunku do osób, które złożyły deklarację, a zaniedbywały obowiązek opłacania składek. Tylko członkowie zwyczajni posiadają prawo do czynnego i biernego uczestnictwa w wyborach władz SAPG, pod warunkiem opłacania bieżących składek członkowskich (aktualnie 50,--PLN rocznie).
Jak dotąd, Stowarzyszenie mogło liczyć na wsparcie finansowe szczególnie ważnych imprez ze strony członków wspierających. Członkami wspierającymi mogą być osoby prawne i pełnoletnie osoby fizyczne deklarujące udzielanie pomocy. Członkostwo wspierające ustaje wraz z zaprzestaniem udzielania zadeklarowanej pomocy. W tej kategorii „członka wspierającego” od lat przodują firmy wywodzące się z kadr Studenckiej Spółdzielni Pracy Techno-Service, firmy członków zarządów Stowarzyszenia oraz członków Politechnicznego Klubu Biznesu (PKB+).
Obserwujemy nadal brak organizowania aktywności absolwentów na poziomie większości wydziałów PG. Od lat można obserwować aktywność takich struktur jedynie na wydziałach ETI, EIA i dawnym OiO. Apel do dziekanów i kadry wydziałów, aby tworzyli wydziałowe programy współpracy ze środowiskami swoich absolwentów i wspierali rozwój kół wydziałowych Stowarzyszenia jest w małym stopniu realizowany.
Do niewątpliwego sukcesu ostatnich 2 kadencji zarządu SAPG należy zaliczyć fakt, że udało się zapoczątkować i systematyczne redagować Biuletyn SAPG (ukazało się już 25 numerów), a który jest rozsyłany internetowo już do około 8000 absolwentów PG. Wg uzyskanych potwierdzeń jest on czytany przez adresatów na poziomie 40%. Jego głównym animatorem jest aktualny przewodniczący Stowarzyszenia kol. Krzysztof Dolny, a redakcją biuletynu zajmuje się Teresa Barczyńska, zatrudniona na zasadzie umowy - zlecenia w wymiarze ¼ etatu. Jest to nowa i obiecująca próba kontaktowania się Stowarzyszenia z absolwentami PG.
Powtarzając pytanie w tytule felietonu - Czy aktywna społeczność absolwentów jest potrzebna dla rozwoju PG? – mam nadzieję, że czytelnicy potwierdzą tezę autora na – TAK!
Wracając do treści dokumentu Strategii Politechniki Gdańskiej 2020-2030, proponuję, aby uzupełnić ją nowymi celami zapewniającymi aktywne budowanie społeczności absolwenckiej Politechniki Gdańskiej, w oparciu o platformę SAPG, w pełnej integracji z Uczelnią, z jej władzami, wydziałami, kadrą nauczycieli akademickich i aktualnymi studentami. Wyrażam nadzieję, że ten tekst zachęci do dyskusji , która doprowadzi zwiększenia aktywności absolwentów w budowaniu osiągnięć i autorytetu Politechniki Gdańskiej, jako przodującej Uczelni Badawczej w Polsce.
Post Scriptum:
Pracując nad niniejszym artykułem, konsultowałem się z kilkoma osobami wywodzącymi się ze społeczności absolwenckiej. Poniżej Post Scriptum członka SAPG, Jana Mioduskiego Prezesa Techno-Service S.A.- firmy z rodowodem Politechniki Gdańskiej, odnoszącej od lat niekwestionowane sukcesy na krajowym i zagranicznych rynkach - dopisany na moją prośbę:
„Wg Sama Waltona, twórcy amerykańskiej sieci Walmart:”Jest tylko jeden szef: Klient. To on może zwolnić w firmie każdego - od prezesa, do szeregowego pracownika, po prostu wydając swoje pieniądze gdzie indziej.”
To Klient decyduje o sukcesie przedsiębiorstwa. Swoimi zakupami i zgłaszanymi problemami, współpracą w kreowaniu rozwiązań, wpływa na rozwój i konkurencyjność oferty, a w konsekwencji na pozycję rynkową firmy. Menadżerowie, którzy o tym na co dzień pamiętają, budują światowe marki.
Zastanówmy się więc - kto jest Klientem Uczelni?”
Dane autora:
Jacek Jettmar
Tel. 601975540
Mail: jacek.krakus@neostrada.pl