Biblioteka PG w strukturach ogólnokrajowej sieci bibliotecznej (OSB) | Politechnika Gdańska

Proces rozbudowy OSB opiera się na wdrażaniu systemu Alma i wyszukiwarki Primo we wszystkich bibliotekach należących do ogólnokrajowej sieci bibliotek. O przyłączenie do zintegrowanego systemu zarządzania zasobami bibliotek Alma mogą ubiegać się duże biblioteki publiczne oraz inne zaliczone przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego do OSB o księgozbiorach liczących powyżej 50 tys. jednostek zbiorów, zlokalizowane na terenie całego kraju.

System biblioteczny w chmurze

Alma jest działającym w chmurze (cloud computing) systemem bibliotecznym stworzonym przez firmę Ex Libris w ścisłej współpracy z czterema dużymi instytucjami: Boston College, Katholieke Universiteit, Princeton University oraz Purdue University Library. Alma oferuje rozwiązania, które nie koncentrują się na konkretnym typie zasobów, lecz na samych procesach zarządzania zbiorami bibliotecznymi (selekcji, gromadzeniu, zarządzaniu, udostępnianiu czy przechowywaniu zbiorów) – wspólnych dla każdego typu materiałów (tradycyjnych, pierwotnie elektronicznych – born digital – czy zdigitalizowanych).

O Bibliotece PG

Biblioteka Politechniki Gdańskiej stanowi centrum informacji naukowo-technicznej Politechniki Gdańskiej. Jest ważnym ogniwem ogólnokrajowej sieci dokumentacji i informacji naukowej, a teraz także ogólnokrajowej sieci bibliotecznej. Współpracuje z siecią jednostek naukowych w kraju i za granicą. Jej misją i głównym obszarem działań jest wspieranie prowadzonych przez uczelnię badań naukowych oraz dydaktyki, m.in. poprzez udostępnianie zbiorów, świadczenie usług informacyjnych, a także tworzenie, rozbudowę i administrowanie elektronicznych baz danych, udostępnianych na potrzeby studentów, doktorantów i pracowników naukowych. Celami strategicznymi Biblioteki PG są: e-biblioteka wraz z digitalizacją i ochroną zbiorów, modernizacja infrastruktury bibliotecznej, a także popularyzacja i wdrażanie polityki Open Access oraz Open Research Data. Realizacja tych zadań odbywa się przy wsparciu środków pozyskiwanych z funduszy unijnych i ministerialnych. Biblioteka jest ponadto liderem Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej oraz Trójmiejskiego Zespołu Bibliotecznego (współpraca w zakresie funkcjonowania w regionie systemu bibliotecznego Virtua). W strukturze Biblioteki PG znajduje się utworzone w ramach projektu MOST DANYCH Centrum Kompetencji Otwartej Nauki, będące częścią międzynarodowej sieci GO FAIR Data Stewardship Competence Centres Implementation Network, które swoją działalnością wspiera naukowców z Politechniki Gdańskiej oraz innych uczelni Pomorza i Polski.

Zakresy działań bibliotek należących do OSB

Biblioteki wchodzące w skład ogólnokrajowej sieci bibliotecznej (OSB) zobowiązane są do współdziałania w czterech zakresach, obejmujących następujące aktywności:

• gromadzenie, opracowywanie, przechowywanie i udostępnianie zbiorów;
• sporządzanie oraz rozpowszechnianie informacji bibliograficznych i dokumentacyjnych;
• działalność naukowo-badawcza oraz dokształcanie i doskonalenie zawodowe pracowników bibliotek;
• wymiana oraz przekazywanie materiałów bibliotecznych i informacji.

Priorytet 1. Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 (2021–2025)

Narzędziem do rozbudowy OSB jest realizacja Priorytetu 1. Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021–2025 w ramach kierunku interwencji 1.2 pod nazwą „Budowa ogólnokrajowej sieci bibliotecznej poprzez zintegrowany system zarządzania zasobami bibliotek”. Projekt ten zakłada implementację i utrzymanie systemu zarządzania zasobami dla bibliotek należących do OSB. Kierunek interwencji 1.2 jest realizacją postanowień ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. W art. 27 ust. 1 ustawa ta powołuje ogólnokrajową sieć biblioteczną, do której należą wszystkie biblioteki publiczne oraz inne zaliczone przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w celu prowadzenia jednolitej działalności bibliotecznej i informacyjnej umożliwiającej korzystanie z materiałów bibliotecznych i innych źródeł informacji.

Uwagi końcowe

Wspólna platforma informatyczna, jaką ma docelowo być OSB, pozwoli na realizowanie przez biblioteki procesu współkatalogowania. Czytelnicy zaś otrzymają do dyspozycji e-usługę w postaci katalogu online, który pomoże w znalezieniu poszukiwanych publikacji. Dzięki systemowi działającemu w chmurze, jakim jest Alma, połączone katalogi bibliotek pozwolą rozwijać nowe formy działania, a także kompleksowo dostarczać użytkownikom informację o zbiorach bibliotecznych.

Urszula Szybowska
urszula.szybowska@pg.edu.pl