Pożegnanie. Profesor Henryk Sodolski | Politechnika Gdańska

Prof. Henryk Sodolski urodził się 13 lipca 1939 roku w Jeżewie. Po wybuchu II wojny światowej matka Jego wraz z siostrą wyjechały pociągiem w głąb kraju. Jak opowiadał mi później prof. Sodolski, mleko w butelce skwasiło się i głodny mały Heniu płakał tak długo, a mama i siostra myślały, że już nie przeżyje tej podróży. Ojciec Jego wyjechał na początku wojny na front i nie wrócił już do domu. Będąc wiele lat później w miejscowości Nowe nad Wisłą, w Kościele Farnym widziałem na ścianie tabliczki poświęcone poległym i pomordowanym mieszkańcom Nowego, a wśród nich świętej pamięci Jana Sodolskiego, ojca Profesora.

W Nowem, w latach 1944–1953 Henryk Sodolski uczęszczał do szkoły podstawowej, a następnie do Liceum Ogólnokształcącego w Świeciu. Po ukończeniu Liceum rozpoczął studia fizyki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii. Po zdaniu egzaminów końcowych obronił pracę magisterską „Otrzymywanie oraz badanie własności fotoelektrycznych układu niejednorodnego polikrystalicznego siarczku kadmu”. Po rocznym stażu w Zakładzie Doświadczalnym Przemysłowego Instytutu Elektroniki w Toruniu rozpoczął pracę naukową w 1963 roku w II Katedrze Fizyki Politechniki Gdańskiej, kolejno jako asystent, a następnie jako starszy asystent. Główny kierunek Jego działalności naukowej związany był z fizyką polimerów. W latach 1971–1975 pracował pod kierunkiem doc. Bronisława Jachyma, badając przewodnictwo elektryczne polimerów i polimerowych kompozytów przewodzących. Był współtwórcą kilku patentów związanych z właściwościami przewodzących polimerów na bazie poliestrów. Kompozyty te wykazywały metaliczny charakter przewodnictwa elektrycznego, gdy w kompozytach żywica poliestrowa – sadza acetylenowa jej zawartość była wyższa od 0,4 proc. wagowych. Wtedy to obserwowało się skokowy wzrost przewodnictwa o 12 rzędów wielkości. Kompozyty te były wykorzystane między innymi w tzw. polimerowych elementach grzejnych czy do deelektryzacji wyrobów polimerowych.

W latach 1972–1975 prof. Sodolski był kierownikiem I Pracowni Fizycznej i przyczynił się do jej znacznej modernizacji. W 1972 roku Rada Naukowa Instytutu Fizyki PG na podstawie rozprawy doktorskiej „Badanie stanu elektretowego w dielektrykach organicznych” przyznała Mu tytuł doktora. Za zasługi dydaktyczno-wychowawcze był wielokrotnie nagradzany Nagrodami Rektora i dwukrotnie Nagrodami Ministra: w 1973 roku nagrodą indywidualną III stopnia i zespołową II stopnia. W 1984 roku za działalność naukową odznaczony został Złotym Krzyżem Zasługi.

Po doktoracie w latach 1972–1987 pracował na PG jako docent na Wydziale Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej. W latach 1982–1984 był kierownikiem Zakładu Dydaktycznego, a następnie pełnił funkcje prodziekana ds. nauki WFTiMS (1987–1990) i dziekana (1999–2002). Na wszystkich tych stanowiskach wykazywał się niezwykłą pracowitością i sumiennością. Był bardzo poważany i lubiany przez wszystkich. Do ostatnich dni pracował naukowo, zajmując się otrzymaniem i badaniem właściwości fizycznych kserożeli krzemianowych. Wykrył w nich stymulowane wysokim ciśnieniem odwracalne przejście ze stanu niskoomowego do stanu wysokoomowego. W roku 2002 przeszedł na emeryturę.

Zmarł 29 grudnia 2023 roku. W mroźny ranek 5 stycznia 2024 roku podczas ostatniej drogi na cmentarzu Łostowice w Gdańsku Profesora żegnała spora grupa koleżanek i kolegów oraz byłych studentów. Mszę świętą pogrzebową oraz ceremonię pogrzebową sprawował były student Profesora, który po skończeniu politechniki wstąpił do seminarium duchownego.

Prof. Henryk Sodolski pozostanie w naszej pamięci jako życzliwy kolega i wspaniały człowiek.

Andrzej Kuczkowski
akucz@mif.pg.gda.pl