Jakie związki chemiczne znajdują się w stratosferze? „Kosmiczny” projekt SimLE | Politechnika Gdańska

Celem interdyscyplinarnego projektu STORMDUST jest badanie i zrozumienie chemii atmosfery i nauki o środowisku. Analizując próbki pobrane z powietrza za pomocą chromatografii gazowej i spektrometrii mas, zespół STORMDUST stara się poznać związki chemiczne znajdujące się w stratosferze, określić ich migracje oraz to jaki wpływ i powiązania mają ze znajdującymi się tam mikroorganizmami. Dzięki uczestnictwie w programie REXUS/BEXUS została udostępniona im platforma w postaci wyznaczonego miejsca w gondoli, dzięki czemu mogliśmy przeprowadzić badania.

–  Obecnie posiadamy wyniki stężenia lotnych związków organicznych (VOC's - volatile organic compounds) i tlenu, które były wykrywane podczas całego lotu balonu za pomocą czujników elektrochemicznych. Aktualnie pracujemy nad uzyskaniem informacji na temat konkretnych VOC's występujących na badanych przez nas wysokościach – mówił Maciej Zawadzki, wiceprezes SimLE ds. biznesu. – Przygotowane próbki poddaliśmy już wstępnej ekstrakcji i w niedalekiej przyszłości będziemy badać je za pomocą chromatografii gazowej ze spektrometrią mas. Mamy również przygotowane próbki mikrobiologiczne, które potrzebują dużo czasu i odpowiednich warunków, by wyrosnąć.

Eksperyment miał przedstawić możliwość prowadzenia badań stratosferycznych, łączących aspekty chemiczne i mikrobiologiczne, jako spójną całość. 
– Wierzymy, że dało nam to podłoże do kolejnych, bardziej wnikliwych badań na temat zachodzących relacji między zmianami klimatycznymi a działalnością ludzką oraz adaptacją mikroorganizmów do unikatowych warunków stratosfery. Chcemy naszymi działaniami wspierać rozwój dziedzin takich jak astrobiologia, astrochemia czy ekologia – dodał Maciej Zawadzki.

Prądy strumieniowe przenoszące znaczne masy powietrza powodują rozprzestrzenianie się różnych związków chemicznych i mikroorganizmów po wszystkich kontynentach. Stratosfera jest obszarem bardzo unikatowym i odkrywanie jej różnych właściwości wciąż trwa a badania na znacznych wysokościach mają kluczowe znaczenia dla określenia zarówno jej składu chemicznego, jak i mikrobiomu.

Program REXUS/BEXUS

Program REXUS/BEXUS jest realizowany w ramach dwustronnej umowy agencyjnej między Niemieckim Centrum Lotnictwa i Kosmonautyki (DLR) a Szwedzką Narodową Agencją Kosmiczną (SNSA). Szwedzka część ładunku użytecznego została udostępniona studentom z innych krajów europejskich w ramach współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA). EuroLaunch, współpraca pomiędzy Szwedzką Korporacją Kosmiczną (SSC) i Mobilną Bazą Rakietową (MORABA) DLR, jest odpowiedzialna za zarządzanie kampanią i operacje rakiet nośnych. Eksperci z DLR, SSC, ZARM i ESA zapewniają wsparcie techniczne zespołom studenckim przez cały czas trwania projektu. REXUS i BEXUS są wystrzeliwane z SSC, Esrange Space Center w północnej Szwecji.