Innowacja Orlenu i Politechniki Gdańskiej pomoże polskiej energetyce | Politechnika Gdańska

Licencję na wykorzystanie nowatorskich konstrukcji słupów energetycznych będą mogli zakupić wszyscy Operatorzy Systemów Dystrybucyjnych (OSD) w Polsce, jak również biura projektowe, które budują i modernizują linie na rzecz OSD. To ułatwi modernizację sieci dystrybucyjnych i znacznie obniży jej koszty.

We wtorek 4 marca 2025 r. odbyła się uroczysta wymiana dokumentów między Politechniką Gdańską a firmą Orlen Projekt S.A. Zawarta umowa dotyczy realizacji wspólnego projektu pt. "Nowatorskie konstrukcje specjalnego przeznaczenia jedno- i dwutorowych słupów dla linii wysokich napięć wraz z układem łączności zasilanym bezpośrednio z linii wysokiego napięcia" (akronim PYLON II). W ramach projektu Orlen Projekt odpowiadał za zaprojektowanie konstrukcji, natomiast Politechnika Gdańska za wykonanie układu łączności i zasilania stacji bazowej. Całkowita wartość projektu wynosi około 4 mln zł, z czego dofinansowanie dla Politechniki Gdańskiej to 1,6 mln zł.

W spotkaniu z ramienia uczelni uczestniczyli: prof. Justyna Kucińska-Lipka, prorektor dr. rozwoju, prof. Marek Olesz z Wydziału Elektrotechniki i Automatyki, kierownik projektu z ramienia PG oraz Sławomir Ćwikliński broker innowacji z Centrum Transferu Technologii. Ze strony Orlen Projekt S.A. obecni byli: Cezary Lewandowski, prezes zarządu, dr inż. Piotr Gryszpanowicz, członek zarządu, Arkadiusz Iwaniak, członek zarządu, Łukasz Chrostowski dyrektor Biura ds. Projektowania Energetyka, Paweł Szwarczewski, kierownik Działu Linii Elektroenergetycznych, Anna Scheibe, kierownik Zespołu Budowlano-Architektonicznego Gdańsk.

Podczas spotkania omówione zostały również m.in. kwestie komercjalizacji wyników projektu PYLON II przez Orlen Projekt. Przedstawiciele firmy poinformowali, że przygotowywana jest oferta dla dużych firm krajowych, które już teraz wykazują zainteresowanie wdrożeniem wyników zrealizowanego projektu, z uwagi na strategię modernizacji sieci wysokonapięciowych w skali kraju, w perspektywie najbliższych kilku lat. Rozmawiano także o dalszej współpracy pomiędzy uczelnią a spółką Orlen Projekt w obszarach obejmujących petrochemię, energetykę czy automatykę.

– Jako Politechnika Gdańska jesteśmy otwarci na współpracę w każdym z wymienionych obszarów, dysponując kompetencjami, które odpowiadają na potrzeby Grupy Orlen. Deklarujemy również otwartość na uruchomienie dedykowanych ścieżek edukacyjnych, związanych z zapotrzebowaniem poszczególnych podmiotów Grupy – powiedziała podczas spotkania prof. Justyna Kucińska-Lipka, prorektor ds. rozwoju.

O projekcie

Wspólny projekt PG i Orlenu zaowocował opracowaniem nowatorskich konstrukcji do budowy linii wysokiego napięcia.

W przypadku konstrukcji słupa typu I wykorzystanie stali zmniejszy się o ok. 10-15 proc. Słup typu II pozwala z kolei na wykorzystanie jednej konstrukcji do dwóch celów – oprócz dystrybucji energii elektrycznej będzie też możliwa realizacja usług telekomunikacyjnych. Dodatkowo, system wyposażony zostanie w układy umożliwiające jego prace przez określony czas, w przypadku braku zasilania z linii wysokiego napięcia oraz możliwość wykorzystania energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych tj. paneli fotowoltaicznych.

- Instalacja anten oraz systemów łączności na obiektach typowo służących dystrybucji energii elektrycznej zmniejszy koszt budowy oraz zminimalizuje ewentualne ryzyka  związane z budową oddzielnych masztów antenowych – podkreśla Anna Scheibe, kierownik projektu z ORLEN Projekt.

To niespotykane dotąd rozwiązanie w skali krajowej. Pozwoli ono także na wykorzystanie linii wysokiego napięcia do pokrycia terenów obecnie nieobjętych zasięgiem m.in. łączności TETRA (nowoczesny system powstały z przeznaczeniem zwłaszcza dla służb bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa). To ważny aspekt, który w razie sytuacji kryzysowych ułatwia funkcjonowanie infrastruktury krytycznej.

Zaprojektowane słupy zajmują też o wiele mniej miejsca niż te dotychczas stosowane, co ma szczególne znaczenie w przypadku umiejscowienia infrastruktury energetycznej na prywatnych działkach.

Większe bezpieczeństwo sieci dystrybucyjnych

Nowe słupy są nowoczesne, wytrzymałe, co jest niezwykle istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego. Zaproponowane konstrukcje skracają czas potrzebny do budowy nowych linii, z uwagi na szybszy i łatwiejszy montaż poszczególnych elementów. Również w przypadku uszkodzenia infrastruktury energetycznej jej odbudowa będzie dużo łatwiejsza i szybsza.