Doktoranci podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu, jeżeli nie podlegają temu ubezpieczeniu z innego tytułu, tj.:
- jako członek rodziny, zgłoszony do ubezpieczenia przez rodzica lub współmałżonka,
- ze stosunku pracy, stosunku służbowego,
- z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej,
- umowy zlecenia,
- świadczeń emerytalno – rentowych,
- stypendium sportowego,
- renty socjalnej, zasiłku stałego, wyrównawczego lub gwarantowanego, z pomocy społecznej,
- świadczeń alimentacyjnych,
- jako osoba bezrobotna,
- jako rolnik, ani pracujący domownik rolnika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Jeżeli posiadają status członka rodziny osoby ubezpieczonej to nie podlegają temu ubezpieczeniu z tytułu bycia doktorantem.
Za członka rodziny osoby ubezpieczonej, w rozumieniu ustawy zdrowotnej, uważa się m.in.:
- dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
- małżonka (art. 5 pkt 3 ustawy zdrowotnej).
Jeśli więc doktorant nie ukończył 26 lat (lub bez względu na wiek, gdy legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub innym traktowanym na równi), to w pierwszej kolejności powinien być zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny osoby ubezpieczonej. Jeżeli jednak nie ma statusu członka rodziny osoby ubezpieczonej, to ubezpieczeniu zdrowotnemu podlega z tytułu bycia doktorantem. Wówczas składkę opłaca uczelnia. Nie zmniejsza ona kwoty stypendium.
Zgłoszenie do ubezpieczeń następuje po wypełnieniu przez doktoranta oświadczenia i formularza ZUS ZUA, których wzory wraz z instrukcją wypełnienia znajdują się w zakładce >>> do pobrania.