Doktor honoris causa Politechniki Gdańskiej (2014).
Profesor specjalizuje się w dyscyplinach naukowych obejmujących fizykę i chemię.
Robert J. Cava urodził się w 1951 roku w Nowym Jorku. Studia wyższe ukończył w 1974 roku w Massachussets Institute of Technology. W tej uczelni uzyskał w 1978 roku stopień doktora w zakresie surowców z ceramiki. W latach 1978–1980 odbył staż podoktorski w Narodowym Instytucie Standardów i Technologii w Stanach Zjednoczonych Ameryki.
W latach 1980–1996 pracował w Bell Labs w Murray Hill. Od 1997 roku jest profesorem na Uniwersytecie w Princeton, gdzie pełni funkcję kierownika Katedry, stworzył Laboratorium Cava Lab. W latach 1999–2002 był wicedyrektorem i dyrektorem Princeton Material Institute, a w latach 2004–2010 był dziekanem Wydziału Chemicznego.
Twórca szkoły naukowej w dziedzinie nadprzewodnictwa, prowadzi badania naukowe dotyczące nadprzewodników, chemii ciała stałego, półprzewodników termoelektrycznych, Odkrywca 100 związków chemicznych, kilkudziesięciu nadprzewodników, m.in. nowej rodziny nadprzewodników na bazie tlenku miedzi i izolatorów. Twórca tzw. „krzywej Cava” (wpływ indeksu tlenowego na nadprzewodnictwo). Jest w nielicznym gronie 1% fizyków najczęściej cytowanych w światowej nauce (ponad 45 000 cytowań), indeks Hirscha wynosi ponad 100 punktów.
Autor ponad 500 publikacji na temat nadprzewodników, chemii ciała stałego, półprzewodników. Twórca 15 patentów. Członek redakcji wielu renomowanych czasopism naukowych, m.in. „Physical Reviev B”.
Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Nauk od 2001 roku, The Royal Society w Londynie od 2016 roku. Przewodniczący Stowarzyszenia Astronomów Stanu New Jersey w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Członek wielu towarzystw naukowych: Royal Society of Chemistry, American Chemical Society, American Physical Society, American Ceramic Society.
6 października 2014 roku został wyróżniony godnością doktora honoris causa Politechniki Gdańskiej za: „znaczący postęp nauk w nowych badaniach, zasłużony twórca w badaniach naukowych i autorytet w kreowaniu nowych wynalazków m.in. izolatorów i nadprzewodników, współpracę dla światowej nauki, w tym z Politechniką Gdańską”. Promotorem był prof. dr hab. Józef Sienkiewicz, prof. zw. PG
Przyczynił się do wymiany naukowej, staży doktorskich i podoktorskich w uczelniach Stanów Zjednoczonych Ameryki i pomocy materialnej w wyposażeniu laboratoriów na Wydziale Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej PG.
Został wyróżniony wieloma nagrodami, m.in.: Humboldta, Linus Pauling, Wulff Award in Materials Science.
Został odznaczony m.in.: Materials Research Society Medal, Medalem Pamiątkowym Politechniki Gdańskiej.
