Czyżewski Andrzej | Politechnika Gdańska

Treść strony

Czyżewski Andrzej

Osobowość Politechniki Gdańskiej (2020). 
Absolwent Wydziału Elektroniki (obecnie Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki) Politechniki Gdańskiej. Profesor, inżynier elektronik, nauczyciel akademicki, naukowiec i wynalazca. Twórca Katedry Systemów Multimedialnych PG. Autor znanych i docenianych wdrożeń z zakresu zastosowań inżynierii dźwięku i obrazu w  medycynie. 
Laureat nagród Prezesa Rady Ministrów, Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza (2006), międzynarodowej nagrody medycznej Prix Galien.

 

Andrzej Czyżewski urodził się 10 grudnia 1956 roku w  Gdańsku. W 1976 roku ukończył z wyróżnieniem naukę w Technikum Łączności im. Poczty Polskiej w Gdańsku, którą to szkołę wspiera do chwili obecnej swoimi działaniami o  charakterze doradczym i  poprzez wspieranie uzdolnionych uczniów tej szkoły.

W 1982 roku obronił w wyróżnieniem pracę magisterską pod tytułem „Cyfrowy korektor mowy nurka”, realizowaną pod auspicjami jego mistrzów zawodowych: doc. dr. inż. Gustawa Budzyńskiego i doc. dr inż. Marianny Sankiewicz. Jego dalszy rozwój naukowy przebiegał w ówczesnym Zakładzie Inżynierii Dźwięku, stworzonym i kierowanym przez obie wymienione wyżej osobowości akademickie. W 1987 roku obronił z  wyróżnieniem pracę doktorską na temat pogłosu cyfrowego, a  skonstruowany i  oprogramowany w  jej ramach rewerberator stał się jednym z  pierwszych urządzeń cyfrowych zastosowanych w  Polskim Radiu.

Następnym awansem naukowym była uzyskana przez niego habilitacja w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w 1992 roku. W tym też roku odchodzący na emeryturę doc. dr inż Gustaw Budzyński przekazał mu kierowanie zespołem, który z upływem kolejnych lat przekształcił się w Katedrę Inżynierii Dźwięku (po uzyskaniu przez Andrzeja Czyżewskiego tytułu profesora nauk technicznych w 1999 roku), a następnie w Katedrę Inżynierii Dźwięku i Obrazu. W 2003 roku Minister Nauki mianował go profesorem zwyczajnym, a następnie na skutek rozwoju zainteresowań interdyscyplinarnych jego zespołu powstała obecna Katedra Systemów Multimedialnych.

W  ciągu blisko 40 lat pracy w  Politechnice Gdańskiej zgromadził znaczny dorobek naukowy, dydaktyczny oraz organizacyjny. Od wielu lat pełni funkcję kierownika katedry, był inicjatorem powołania Studium Doktoranckiego Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, które współtworzył i które do czasu zakończenia jego misji kierowania tym studium wykształciło ponad stu doktorantów. Osobiście wypromował dotychczas trzynastu doktorów, z których jedenastu uzyskało wyróżnienia za swoje rozprawy. Ponadto był opiekunem ponad 250 prac magisterskich i inżynierskich.

W  jego dorobku publikacyjnym znajduje się ponad 600 publikacji i  opracowań naukowo-badawczych, z  których ponad 150 stanowią artykuły w renomowanych czasopismach naukowych oraz rozdziały w książkach zagranicznych. Jest autorem lub współautorem trzech monografii naukowych. Ma w dorobku ponad 30 patentów, krajowych i międzynarodowych.

Jest członkiem z wyboru wielu rad naukowych, na przykład począwszy od 1990 roku przez dwanaście lat był wybierany do Komitetu Akustyki Polskiej Akademii Nauk, stając się ówcześnie najmłodszym członkiem tego komitetu.

W kierowanej przez niego katedrze opracowano wiele aplikacji z zakresu technologii społeczeństwa informacyjnego. Należy do nich udostępniony w  internecie serwis cyfrowej rekonstrukcji nagrań archiwalnych, oparty na modelu słyszenia i algorytmach z dziedziny sztucznej inteligencji. Zrealizowano pod jego kierunkiem system poprawy warunków łączności głosowej dla lotnictwa wojskowego, z  zastosowaniem uczących się algorytmów estymacji widma mowy i zakłóceń. Wdrożył innowacyjną metodykę monitorowania zagrożeń hałasowych na terenie aglomeracji miejskich, stanowiącą rozwiązanie istotnego problemu związanego z poprawą jakości życia społeczeństwa. Opracował w  2013 roku wraz z  zespołem system zdalnej obserwacji akustyczno-wizyjnej (nagrodzony Złotym Gwiazdą Policji polskiej oraz Orderem Policji Republiki Malty). Zaprojektował wraz z zespołem system zautomatyzowanego monitorowania włoskiego lotniska Linate.

Znane i  doceniane są wdrożenia z  zakresu zastosowań inżynierii dźwięku i  obrazu w  medycynie. Wdrożone na szeroką skalę telemedyczne systemy do prowadzenia przesiewowych badań słuchu wzroku i mowy (we współpracy z prof. Henrykiem Skarżyńskim, dyrektorem Światowego Centrum Słuchu) są wykorzystywane na obszarze całego kraju oraz za granicą i uzyskały wiele prestiżowych międzynarodowych nagród. O skali tego wdrożenia świadczy fakt, że za pomocą systemów do prowadzenia badań słuchu przy użyciu komputerów przebadano już w Polsce ponad milion dzieci szkolnych oraz że korzystają z niego użytkownicy na pięciu kontynentach. Wdrożenia z tej dziedziny obejmują ponadto aparat wspomagający osoby jąkające się, sztuczną krtań i systemy logopedyczne oparte na metodzie Tomatisa. Najbardziej znane w  tej kategorii jest rozwiązanie CyberOko do komunikowania się z osobami w śpiączce (Polski Wynalazek Roku 2013).

Rozwój badań interdyscyplinarnych prowadzonych w kierowanym przez niego zespole umożliwił opracowanie rozwiązań z  zakresu interfejsów człowiek–komputer na potrzeby korporacji Intel i  Samsung. Projekt IDENT, realizowany wspólnie z  PKO Bankiem Polskim i  spółką Microsystem, kierowaną przez Georgisa Bogdanisa, zaowocował w 2018 roku zbudowaniem stu stanowisk do biometrycznej weryfikacji tożsamości w  60 oddziałach tego banku. Na potrzeby drogownictwa w latach 2017– 2020 jego zespół opracował system skomunikowanych cyfrowo inteligentnych znaków drogowych.

W  2000 roku największe światowe towarzystwo naukowe zrzeszające inżynierów dźwięku nadało mu tytuł Fellow of the Audio Engineering Society. Uzyskał też tytuł Senior Member of the Rough Set Society, co jest następstwem jego wieloletnich kontaktów naukowych z  prof. Zdzisławem Pawlakiem oraz jego współpracownikami, którzy stworzyli obecnie szeroko znaną z  licznych zastosowań teorię zbiorów przybliżonych (ang. rough sets). Jest laureatem programu Mistrz Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Uzyskując środki z tej fundacji, przyczynił się do powstania nowej przestrzeni laboratoryjnej oraz akustycznej komory bezechowej na dobudowanej kondygnacji budynku Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i  Informatyki. Członek wielu międzynarodowych towarzystw naukowych, między innymi IEEE, Audio Engineering Society, Acoustical Society of America.

Wykształcił liczną kadrę naukową, w  tym wspólnie ze wspierającą jego działania w tym zakresie prof. Bożeną Kostek, profesorów pracujących obecnie w kilku uczelniach i instytutach badawczych.

Laureat wielu prestiżowych nagród i wyróżnień krajowych i  międzynarodowych, w tym dwóch pierwszych nagród Prezesa Rady Ministrów, Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza, Nagrody Ministra Zdrowia, trzech nagród Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prestiżowej międzynarodowej nagrody medycznej Prix Galien.

W swojej działalności łączy pracę badawczą i publikacyjną z  działalnością wdrożeniową z  obszaru nauk elektroniki, telekomunikacji i  informatyki. Fakt ten został dostrzeżony między innymi przez Stowarzyszenie Polskich Wynalazców i Racjonalizatorów, które przyznało mu Medal im. Sendzimira. Został ponadto wyróżniony Krzyżem Kawalerskim Europejskiego Orderu Wynalazczości, wręczonym w  Brukseli. Kierowane przez niego prace o  charakterze wdrożeniowym przyniosły mu nagrodę Pracodawców Pomorza „Primum Cooperatio” im. prof. B. Mazurkiewicza oraz umożliwiły uzyskanie przez Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki godła promocyjnego „Teraz Polska”. Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz wyróżnił go jako jedną ze stu osób zasłużonych dla Gdańska Medalem „Niepodległa”, przyznanym z okazji stulecia niepodległości Polski. Od ponad 20 lat rokrocznie otrzymywał pierwszą nagrodę Rektora Politechniki Gdańskiej za wyniki działalności naukowej lub badawczo-rozwojowej. W 2020 roku Senat PG przyznał mu tytuł „Osobowość Politechniki Gdańskiej” jako pierwszemu laureatowi tego wyróżnienia. Został odznaczony orderami państwowymi: Krzyżem Kawalerskim i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.