Balcerski Wacław | Politechnika Gdańska

Treść strony

Balcerski Wacław

Profesor. Pionier Politechniki Gdańskiej. 
Poseł na Sejm PRL (1957-1961).

Wacław Balcerski urodził się 18 sierpnia 1904 roku w Skierniewicach. W 1913 roku przeniósł się wraz z rodziną do Piotrkowa Trybunalskiego, gdzie od klasy wstępnej do piątej uczęszczał do Państwowego Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego. Od 1919 roku kontynuował naukę w Państwowym Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie, którą przerwał w 1920 roku, biorąc udział jako ochotnik w wojnie polsko-radzieckiej. W 1922 roku zdał maturę i rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Wodnej Politechniki Warszawskiej. Podczas studiów odbywał praktyki zawodowe, między innymi jako technik w firmie budowlanej „Martens i Daab” w Warszawie (1927-1929). W latach 1931-32 służył w Szkole Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie. 1 stycznia  1934 został awansowany na stopień p. porucznika rezerwy. 27 czerwca 1934 roku otrzymał dyplom inżyniera w dziedzinie budowy dróg wodnych.

Do końca 1934 roku pracował jako statyk konstruktor nad projektem pochylni okrętowej dla Marynarki Wojennej w Gdyni. Od 15 stycznia do 31 marca 1935 roku był zatrudniony na stanowisku referenta Wydziału Technicznego Funduszu Pracy w Warszawie. 1 kwietnia 1935 roku rozpoczął pracę w Biurze Dróg Wodnych Ministerstwa Komunikacji. Początkowo pracował jako projektant i organizator budowy zbiornika w Rożnowie, a od 1 lipca 1935 roku objął kierownictwo Sekcji Technicznej i funkcję zastępcy kierownika  budowy. Jako por. rezerwy od 19 marca 1939 roku został 28 sierpnia 1939 roku został powołany na ćwiczenia rezerwy do 6. Baonu Saperów w Brześciu nad Bugiem. We wrześniu 1939 roku znalazł się w grupie gen. Franciszka Kleeberga. 6 października 1939 roku wzięty do niewoli, uciekł z obozu przejściowego do Rożnowa, gdzie pod niemiecką administracją podjął pracę w nadzorze budowy zapór w Rożnowie i Czchowie jako referent techniczny w „Talsperenneubauamt Rożnów”. W czasie ewakuacji Niemców z Rożnowa w drugiej połowie 1944 roku ukrył wraz z personelem budowy większość dokumentów i urządzeń, dzięki czemu już 18 stycznia 1945 roku uruchomiono elektrownię. Stał na jej czele do 31 stycznia 1946 roku, gdy został służbowo przeniesiony do Warszawy na stanowisko inspektora w Departamencie Dróg Wodnych Ministerstwa Komunikacji, gdzie do 1 września 1949 roku pełnił ponadto funkcje referenta spraw powodziowych i przewodniczącego Sekcji Technicznej Głównego Komitetu Przeciwpowodziowego, a później naczelnika kolejno wydziałów: Zbiorników, Projektów i Planowania.

W 1946 roku został zaproszony przez profesora Karola Pomianowskiego na Politechniką Gdańską, gdzie objął stanowisko prof. kontraktowego statyki budowli, wytrzymałości i konstrukcji inżynierskich na Wydziale Architektury. Po roku został kierownikiem Katedry Budownictwa Wodnego Wydziału Inżynierii Lądowej i Wodnej  PG. We wrześniu 1949 roku otrzymał nominację na prof. nadzwyczajnego tej katedry. Będąc w latach 1949-1951 prodziekanem Wydziału Inżynierii Lądowej i Wodnej, doprowadził do wydzielenia z niego Wydziału Budownictwa Wodnego (12.03.1952).

Pełniąc od 1952 roku funkcję dziekana nowego wydziału, zajmował się zarazem doradztwem i pracami zleconymi przez Ministerstwo Komunikacji, Państwową Komisję Planowania Gospodarczego, Centralny Zarząd Energetyki i Ministerstwo Oświaty. W latach 1952-1958 był sekretarzem Komitetu Gospodarki Wodnej PAN, następnie w latach 1956-1960 pełnił godność rektora PG. W latach 1957-1961 był także posłem na Sejm PRL, członkiem sejmowych komisji: Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. W 1964 roku został mianowany prof. zwyczajnym. 

Poza pracą na uczelni  zaangażowany  był w powstawanie na różnych etapach niemal wszystkich obiektów polskiego budownictwa wodnego: Porąbka, Goczałkowice, Przewóz, Brzeg Dolny, Czorsztyn, Dębe, Koronowo,  Włocławek, Solina, Żydowo, Porąbka-Żar, Żarnowiec, Młoty, a wcześniej  Rożnów i Czchów.


W 1949 roku sporządził „Perspektywiczny plan gospodarki wodnej”, dokument aktualny  do dziś, rozszerzony na podstawie jego badań w latach 1952-1958 w Komitecie Gospodarki Wodnej Prezydium PAN. Zorganizował wówczas pracę zespołową ok. 250 naukowców wielu branż. Był współautorem i redaktorem podręcznika „Budowle wodne śródlądowe” (1969), nagrodzonego przez Ministerstwo  Oświaty i Szkolnictwa Wyższego.

W latach 1938-72 wydał ponad 60 prac naukowych i 18 popularno-naukowych. Znakomity pedagog, członek 14 organizacji i towarzystw naukowych, krajowych i zagranicznych (między innymi w latach 1963-1964  prezes GTN), twórca licznych programów studiów, inicjator Parlamentu Studenckiego Zrzeszenia Studentów Polskich, otrzymał wiele odznaczeń i orderów, takich jak: Krzyż Walecznych, Krzyż Kawalerski i Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Zmarł 12 listopada 1972 roku w Gdańsku, gdzie został pochowany na cmentarzu Srebrzysko. W 1988 roku Zespół Elektrowni "Rożnów" nazwano jego imieniem.