Borowski Jan | Politechnika Gdańska

Treść strony

Borowski Jan

Profesor. Pionier Politechniki Gdańskiej.

Jan Borowski urodził się 25.02.1890 roku w Petersburgu. Po ukończeniu w 1907 roku szkoły realnej w Petersburgu rozpoczął tam studia w Dziale Architektury Instytutu Inżynierów Cywilnych. W trakcie studiów ujawnił wybitne uzdolnienia do rysunku odręcznego. Z dyplomem inżyniera cywilnego rozpoczął pracę zawodową jako kierownik biura architektonicznego w Zakładach Amunicyjnych w Mikołajewie (na południu Rosji) oraz nauczyciela przedmiotów  technicznych i rysunku odręcznego w tamtejszej szkole technicznej. Po zamknięciu Zakładów w 1919 roku wyjechał do Polski, gdzie w 1920 roku zatrudniony został przy budowie fabryki amunicji w Starachowicach. Zaprojektował tam i wybudował, oprócz budynków fabrycznych, całe osiedle wraz z drewnianym kościołem. 

Zaproszony na Uniwersytet Stefana Batorego (USB) w Wilnie, rozpoczął w 1925 roku pracę jako st. asystent w Katedrze Historii Architektury i Budownictwa. Od 1.02.1927 roku prowadził równocześnie zajęcia w średniej szkole technicznej w Wilnie. Projektował także kościoły na Kresach Wschodnich, między innymi we wsi Tymienica (1925), w Podborzu (1927), w Leonpolu (przebudowa pałacu na kościół), w Wawiórce i majątku Olany. W 1925 roku przeprowadził remont kościoła św. Kazimierza w Wilnie, a w 1928 roku kościoła w Budsławiu. W 1929 roku wyjechał do Francji i Włoch, gdzie z ramienia USB zajmował się badaniem architektury średniowiecznej. W latach 1929-1933 budował kościół w Raduniu, a w 1931 roku pracował jednocześnie nad wystrojem kaplicy Ostrobramskiej w Wilnie. W latach 1929-1942 prowadził prace konserwatorskie na zamku w Trokach, następnie od 1935 roku w Zamku Górnym w Wilnie, a także w majątku rodzinnym  Józefa Piłsudskiego w Zułowie. W latach 1930-1937 inwentaryzował stare pałace i dwory kresowe oraz całe wsie. W latach 1935-1939 budował wg obcych projektów gmachy Banku Gospodarstwa Krajowego i Polskiej Kasy Opieki w Wilnie. 15.12.1939 roku otrzymał nominację na docenta. Po zamknięciu USB przez okupantów wykładał historię architektury na tajnych kursach uniwersyteckich, a oficjalnie pracował do końca wojny w wileńskiej szkole technicznej.

Po otrzymaniu 26.06.1945 roku dokumentu repatriacyjnego przyjechał w lipcu tegoż roku do Torunia. 16.08.1945 roku został zatrudniony na stanowisko konserwatora w Państwowej Pracowni Konserwacji Zabytków w Warszawie, następnie oddelegowany do Wrocławia w celu oceny zniszczeń zabytków w tym mieście. Po wykonaniu zadania przyjechał 15.09.1945 roku do Gdańska. Gdy 21.03.1946 roku oficjalnie powierzono mu funkcję wojewódzkiego konserwatora zabytków, stworzył pracownię konserwatorską, zajął się zabezpieczeniem najcenniejszych zabytków miasta oraz poszukiwaniem i gromadzeniem rozproszonych zabytków ruchomych. 1.07.1951 roku zrezygnował z tego stanowiska.

1.12.1945 roku został też zatrudniony na Wydziale Architektury  Politechniki Gdańskiej jako kierownik Katedry Historii Architektury Powszechnej. Od 1950 roku pracował również w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Sopocie. Na obu uczelniach wykładał historię architektury powszechnej. Po wprowadzeniu specjalności „Ochrona zabytków" na studiach architektonicznych był pierwszym wykładowcą tego przedmiotu i autorem skryptu do niego (1953). Wchodził w skład Komitetu ds. Budowy Kościołów i Sztuki Sakralnej w diecezji chełmińskiej i gdańskiej. Był współautorem projektu kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni, realizowanego od 1956 roku. Zakończenia jego budowy nie doczekał.

Zmarł 25.10.1966 roku w Gdańsku. Został pochowany na starym cmentarzu w Gdańsku-Oliwie.