Nowacki Witold | Politechnika Gdańska

Treść strony

Nowacki Witold

Profesor. Pionier Politechniki Gdańskiej. 
Prezes Polskiej Akademii Nauk. Członek zagranicznych akademii nauk w: Czechosłowacji, Bułgarii, Austrii i Wielkiej Brytanii. 
Doktor honoris causa: Politechniki Gdańskiej (1971), Politechniki Poznańskiej (1979), Politechniki Warszawskiej (1981), Uniwersytetu Warszawskiego (1981) i Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie (1986). Również honorowy doktor uczelni w Glasgow (1968), Sztokholmie (1977), Li'ege (1978) i Grenoble (1979).

Witold Nowacki urodził się 20.07.1911 roku w Zakrzewie (woj. poznańskie). W czerwcu 1929 roku zdał maturę w Humanistycznej Szkole Średniej im. Bolesława Krzywoustego w Nakle n. Notecią. W październiku 1929 roku zapisał się na Wydział Inżynierii Wyższej Szkoły Technicznej w Gdańsku. W lipcu 1934 roku uzyskał dyplom inżyniera budowlanego. Służbę wojskową odbył w Szkole Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie. Praktykę budowlaną rozpoczął w Gdyni, gdzie jako statyk konstruktor pracował w latach 1935-37 w biurze konstrukcyjnym inż. S. Obmińskiego. Równocześnie zastępował kierownika budowy rzeźni miejskiej w Gdyni. Od września 1937 roku był kierownikiem robót w firmie budowlanej „Franciszek Skąpski i Ska" w Warszawie. Kierował robotami tej firmy na terenie Fabryki Płatowców Państwowych Zakładów Lotniczych w Mielcu. 1.09.1939 roku jako ppor. rezerwy wojsk saperskich znalazł się w batalionie mostów kolejowych stacjonującym w Legionowie pod Warszawą. Po rozwiązaniu jednostki zatrzymany przez Niemców, został wywieziony do obozu w Kozienicach, potem w Stargardzie, a po 1940 roku do Oflagu II C w Woldenbergu (dzisiaj Dobiegniewie). W utworzonym tam Kole Inżynierii Lądowej i Wodnej wykładał statykę, teorię sprężystości i żelbet,  a w obozowym Studium Dokształcania Politechnicznego prowadził wykłady i ćwiczenia z mechaniki budowli, wspólnie  zaś z inż. S. Obmińskim wykłady i ćwiczenia z budownictwa żelbetowego. W obozie napisał swą przyszłą pracę doktorską „Statyka rusztów płaskich” i habilitacyjną „Dynamika układów ramowych”.

Po wyzwoleniu znalazł się w Lublinie. Na otwartej tu Politechnice Warszawskiej prowadził wykłady ze statyki budowli, wytrzymałości tworzyw oraz żelbetnictwa. Następnie udał się do Gdańska, gdzie na Politechnice Gdańskiej (PG) został kierownikiem Katedry Wytrzymałości Materiałów i Statyki Budowli Wydziału Inżynierii Lądowej i Wodnej. 12.09.1945 roku na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej (PW) otrzymał stopień doktora nauk technicznych z odznaczeniem, po przyjęciu pracy przygotowanej w obozie i egzaminie ustnym. 21.12.1945 roku uzyskał na PW veniam legendi na podstawie swej pracy habilitacyjnej. W Gdańsku pełnił na PG funkcję prodziekana (1945-1947), dziekana (1947-1949) i prorektora (1949-1952). W 1949 roku powołał do życia kwartalnik „Archiwum Mechaniki Stosowanej", wydawany przez Zakład Mechaniki Budowli PG, a od 1952 przejęty przez  PAN.

W 1952 roku przeniósł się wraz z rodziną do Warszawy, by włączyć się aktywnie w organizowanie PAN. Później piastował w niej kierownicze funkcje, będąc sekretarzem Wydziału IV PAN, zastępcą sekretarza naukowego, sekretarzem naukowym, wiceprezesem i w latach 1978-80 prezesem PAN. Jednocześnie w latach 1952-1955 był kierownikiem Katedry Mechaniki Budowli na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej PW,  a w latach 1955-1977 na Uniwersytecie Warszawskim kierownikiem Katedry Teorii Sprężystości i Plastyczności, także po przekształceniu jej w Instytut Mechaniki. 15.03.1952 roku otrzymał nominację na prof. zwyczajnego. W 1957 roku z jego inicjatywy powstało Polskie Towarzystwo Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej.

Był gorącym zwolennikiem  rozwoju zagadnień teorii mikropolarnej, widząc w niej przyszłość w zastosowaniu między innymi do mechaniki monokryształów metali. Wypromował 28. doktorów, opublikował ok. 200 prac własnych i wspólnych. Doktoraty honorowe przyznało mu pięć polskich  uczelni: Politechnika Gdańska (1971), Politechnika Poznańska (1979), Politechnika Warszawska (1981), Uniwersytet Warszawski (1981) i Wojskowa Akademia Techniczna (1986). Był też honorowym doktorem uczelni w Glasgow (1968), Sztokholmie (1977), Li'ege (1978) i Grenoble (1979). Wchodził w poczet członków zagranicznych akademii nauk: Czechosłowacji (od 1965), Bułgarii (od 1970), Austrii (od 1975) i Wielkiej Brytanii (od 1979).

Zmarł w Warszawie, gdzie 23.08.1986 roku został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.