Pracujący na rzecz gospodarki i społeczeństwa.
Absolwent Instytutu Okrętowego (obecnie Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa) Politechniki Gdańskiej. Historyk, specjalista historycznego budownictwa okrętowego i tradycyjnego szkutnictwa, autor prac poświęconych zagadnieniom morskim, muzealnym i modelarstwu, wieloletni pracownik i dyrektor Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku (od 2013 Narodowe Muzeum Morskie). Wyróżniony przez Radę Miasta Gdańska Medalem św. Wojciecha (2005).
Jerzy Litwin urodził się 6 lipca 1944 roku w Grodnie. W maju 1945 roku przybył wraz z rodzicami do Gdańska, gdzie mieszka do dzisiaj. Uczył się w gdańskim IX Liceum Ogólnokształcącym, a po maturze kontynuował naukę w Studium Nauczycielskim w Gdańsku na kierunku matematyczno-fizycznym (1963–1965).
Od najmłodszych lat interesował się żeglugą, okrętownictwem i modelarstwem okrętowym. Przez osiem lat uczestniczył w zajęciach pracowni modelarstwa okrętowego w Młodzieżowym Domu Kultury w Gdańsku-Wrzeszczu, a w 1964 roku został w niej zatrudniony jako instruktor. Współpraca z Muzeum Morskim w Gdańsku przyniosła próby opracowywania rekonstrukcji dawnych statków pomorskich na potrzeby wystaw.
Po ukończeniu Studium Nauczycielskiego rozpoczął w 1965 roku studia w Instytucie Okrętowym Politechniki Gdańskiej. Jako ich absolwent podjął w 1972 roku pracę w Centralnym Muzeum Morskim (CMM) w Gdańsku na stanowisku starszego asystenta.
W ramach pracy w CMM kierował Działem Historii Budownictwa Okrętowego, współorganizował sześć wystaw za granicą i uczestniczył we wszystkich ważniejszych pracach podejmowanych przez tę instytucję. Specjalizował się w historii budownictwa okrętowego i ludowego szkutnictwa. W latach 1974–1989 prowadził na terenie całej Polski inwentaryzację zabytków ludowego szkutnictwa. W 1988 roku z powodów osobistych odszedł z CMM i został zatrudniony na stanowisku kustosza w Biurze Badań i Dokumentacji Zabytków w Gdańsku, prowadząc tam sprawy ochrony zabytków techniki.
W marcu 1989 roku wygrał konkurs na stanowisko dyrektora Wydawnictwa Morskiego, w którym rozpoczął pracę 15 czerwca 1989 roku. W wyniku przemian społeczno-politycznych w Polsce konieczna okazała się prywatyzacja tego przedsiębiorstwa. Wobec braku porozumienia w kwestii przekształceń z radą pracowniczą i z powodu planów związanych z kontynuowaniem pracy naukowej odszedł z tej firmy we wrześniu 1990 roku.
W listopadzie 1990 roku obronił w Instytucie Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk w Warszawie pracę doktorską pt. „Polskie szkutnictwo ludowe XX wieku”. Wkrótce potem zatrudnił się w Regionalnym Ośrodku Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Gdańsku, w którym zajmował się morskim dziedzictwem regionu. W 1991 roku, po nagłej śmierci dyrektora CMM, powrócił do pracy w tej instytucji, obejmując od 15 listopada 1991 roku stanowisko wicedyrektora do spraw merytorycznych. 1 czerwca 2001 roku, po wygraniu konkursu, został dyrektorem Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku i funkcję tę sprawował do 31 grudnia 2012 roku. Następnie aż do końca 2018 roku otrzymywał kolejne kontrakty na kierowanie tą instytucją.
1 stycznia 2019 roku przeszedł na emeryturę i został zatrudniony na cząstkowym etacie w Narodowym Muzeum Morskim w Gdańsku (od jesieni 2013 roku nowa nazwa CMM) na stanowisku naukowo-badawczym. 9 kwietnia 2019 roku na Wydziale Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego.
Działalność naukowa, muzealna i organizacyjna Jerzego Litwina skupiała sią wokół zagadnień historii dawnego okrętownictwa. Specjalistyczną wiedzę pogłębiał w trakcie stypendiów zagranicznych w Norwegii (1975), Holandii (1981), Danii (1984–1985) i w Stanach Zjednoczonych (1992). Ponadto w latach 1987–1989 uczestniczył w pracach badawczych jednej z komisji Vienna Centrum (sekcji UNESCO w Wiedniu).
Wśród osiągnięć z zakresu muzealnictwa należy wymienić między innymi scenariusze: polskiej wystawy „Ente Colombo” w Genui (1992), stałej wystawy w Muzeum Rybołówstwa w Helu (1995), głównej wystawy stałej w CMM w Gdańsku, zatytułowanej „Polacy na morzach świata” (1998), której przebudowę nadzorował. Warto również przypomnieć jego starania związane z postawieniem przy głównej siedzibie CMM w Gdańsku w styczniu 2007 roku pomnika „Tym, którzy nie powrócili z morza”.
Sukcesem zakończyły się inicjatywy Jerzego Litwina dotyczące rozwoju CMM – programy opracowane w latach 2001–2003 i w 2012 roku zostały zrealizowane w zdecydowanej większości zadań. Najistotniejsze z nich to między innymi: przebudowa i adaptacja do celów muzealnych budynków pofabrycznych, mieszczących obecnie Muzeum Wisły w Tczewie (2007), przebudowa tzw. Składu Kolonialnego w Gdańsku i wzniesienie nowego obiektu – Ośrodka Kultury Morskiej (2008–2012), budowa pomieszczeń dla Centrum Konserwacji Wraków Statków wraz z Magazynem Studyjnym w Tczewie (2016) oraz rozpoczęcie budowy Muzeum Archeologii Morskiej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie. Pomyślnie zakończyły się prace związane z wymianą pokładów, konserwacją masztów i rei oraz remontem pomieszczeń zrealizowane na statku-muzeum „Dar Pomorza” oraz prowadzona etapowo rewaloryzacja drugiego statku-muzeum „Sołdek”.
Zarówno w okresie pracy zawodowej, jak i obecnie Jerzy Litwin udziela się społecznie, pełniąc liczne funkcje, między innymi przewodniczącego Centralnej Komisji Modelarstwa LOK (1990–2008), członka Zarządu Polskiego Towarzystwa Nautologicznego (1980–2000), członka kolegium redakcyjnego kwartalnika naukowego „Nautologia”, członka Rady do spraw Muzeów przy Ministrze Kultury (2002– 2018), członka rad naukowych Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Muzeum Soli w Wieliczce, Muzeum Narodowego w Gdańsku (2009–2017), członka Rady Kuratorów Fundacji – Archiwum Filmowe „Drogi do Niepodległości”. Ponadto pełnił wiele funkcji w organizacjach międzynarodowych. Był między innymi wiceprezydentem Światowego Związku Modelarzy Okrętowych NAVIGA (1999–2007), jako członek zarządu Światowego Związku Modelarzy Okrętowych NAVIGA przewodniczącym sekcji modelarstwa redukcyjnego-pływającego (1995–1997), a także członkiem zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Muzeów Morskich (1996–2004).
Został odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2001), Medalem św. Wojciecha (2005), wyróżniony Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska (2004) oraz złotym medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2018).
Politechnika Gdańska wyróżniła Jana Litwina Złotym Medalem im. Profesora Jerzego W. Doerffera w uznaniu zasług zachowania dla przyszłych pokoleń okrętownictwa: ludzi i ich dokonań, przyznanym przez Kapitułę Medalu na Wydziale OiO PG, oraz Medalem za Zasługi dla Politechniki Gdańskiej (2018).
