Potocki Aleksy | Politechnika Gdańska

Treść strony

Potocki Aleksy

Pracujący na rzecz gospodarki i społeczeństwa. Absolwent Technische Hochschule Danzig (1935). Profesor Politechniki Gdańskiej, organizator nauki, praktyk, specjalista w dziedzinie kauczuku, gumy i polimerów.

Aleksy Potocki urodził się 13 czerwca 1909 roku w Mosinie w Wielkopolsce. Ukończył Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze w Inowrocławiu (1929), a następnie w latach 1929–1935 studiował w Technische Hochschule Danzig, uzyskując tytuł inżyniera dyplomowanego.

Po studiach wyjechał do Warszawy i w sierpniu 1935 roku rozpoczął pracę w Zakładach Kauczukowych „Piastów” w Piastowie koło Warszawy. Był tam kierownikiem laboratorium, następnie inżynierem produkcji. Pracował tam również w czasie wojny. W latach 1945–1947 jako inżynier do spraw produkcji kierował Fabryką Opon Samochodowych „Stomil” w Poznaniu.

Do Gdańska przeniósł się w 1948 roku, zarządzając Domem Handlowo-Przemysłowym Z. Ciecholewski. W 1949 roku zatrudnił się na Politechnice Gdańskiej. Jako asystent, a następnie adiunkt prowadził działalność dydaktyczną w Katedrze Technologii Chemicznej, potem w Katedrze Technologii Tłuszczów. W 1955 roku Aleksy Potocki awansował na stanowisko zastępcy profesora. Jednocześnie był ekspertem Polskiej Izby Handlu Zagranicznego, a dla Państwowego Przedsiębiorstwa „Polcargo” w Gdyni opracowywał ekspertyzy i oceny dotyczące importowanego kauczuku naturalnego.

Od początku swej pracy na PG zajmuje się działalnością zmierzającą do powołania na Wydziale Chemicznym nowego ośrodka naukowo-dydaktycznego: Zakładu Chemii i Technologii Kauczuków i Gumy. Ostatecznie udaje się to w 1952 roku. Aleksy Potocki staje na czele zakładu, który pod jego kierownictwem prężnie się rozwija i przez cały okres swego funkcjonowania kształci wielu wybitnych specjalistów.

Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych Aleksemu Potockiemu udało się pozyskać środki finansowe ze Zjednoczenia Przemysłu Gumowego w Łodzi, które pokryły część kosztów budowy gmachu Chemii C (Hala Technologiczna). Do oddanego w 1973 budynku przeniesiono Zakład Chemii i Technologii Kauczuków i Gumy, wówczas już (od 1969) funkcjonujący jako Zakład Chemii i Technologii Polimerów. Również dzięki staraniom Potockiego wyposażono Halę Technologiczną w nową aparaturę naukowo-badawczą i technologiczną.

Jego badania podstawowe dotyczyły zjawiska wzmacniania kauczuków za pomocą napełniaczy, jednego z głównych problemów występujących w technologii gumy. Uzyskane wyniki przedstawił w pracy doktorskiej „Zastosowanie elektrod proszkowych jako nowa metoda określania własności wzmacniających sadz”, obronionej na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej w 1962.

Wśród badań stosowanych ogromne znaczenie miały te prowadzone w związku z potrzebami przemysłu chemicznego i okrętowego. Pod kierownictwem Aleksego Potockiego (wielokrotnie we współpracy z Bernardem Dudkiem i Sławomirem Winieckim) stworzono między innymi: opracowanie technologii wytwarzania wykładzin w postaci mas cementowo-lateksowych przeznaczonych do pokrywania pokładów statków, opracowanie technologii wytwarzania spienionego polichlorku winylu, opracowanie składów mieszanek gumowych do wytwarzania uszczelek gumowych odpornych na oleje i materiały pędne, opracowanie gumowych łożysk mostowych przy współpracy z Instytutem Podstawowych Problemów Techniki PAN w Warszawie.

W kierowanym przez Aleksego Potockiego Zakładzie Chemii i Technologii Kauczuków i Gumy (Technologii Polimerów) podejmowane były również takie zagadnienia badawcze jak: metody oznaczania odporności termicznej polichlorku winylu, synteza i sieciowanie ciekłych polimerów polisiarczkowych oraz technologia wytwarzania polimerowych szczeliw utwardzanych w temperaturze pokojowej, wpływ pola elektrycznego na przebieg procesu polimeryzacji rodnikowej monomerów winylowych, synteza politiouretanów przy wykorzystaniu ciekłych polimerów polisiarczkowych, synteza, budowa i właściwości stałych kauczuków uretanowych, sieciowanych diizocyjanianami, nadtlenkami oraz wulkanizowanych siarką. Bardzo ważne były również badania dotyczące termoplastycznych elastomerów uretanowych, anionowej polimeryzacji dienów.

Poszukiwania badawcze Aleksego Potockiego znalazły odzwierciedlenie w przemyśle. Opracowywane technologie i surowce wykorzystywano między innymi w Zakładach Chemicznych w Bydgoszczy, Stoczni „Wisła” w Gdańsku czy Zakładach Mechaniczno-Okrętowych „Hydroster” w Gdańsku.

Aleksy Potocki był wieloletnim członkiem rady naukowych w Instytucie Przemysłu Gumowego „Stomil” w Piastowie, Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Gumowego w Poznaniu, Centralnego Ośrodka Gospodarki Magazynowej przy Urzędzie Rezerw Państwowych. Brał udział w pracach Komisji Polimerów Komitetu Nauk Chemicznych PAN oraz Zespołu Problemowego do Koordynacji Prac Naukowo-Badawczych Tworzyw Poliuretanowych.