Kobyliński Lech | Politechnika Gdańska

Treść strony

Kobyliński Lech

Honorowy Profesor Emeritus Politechniki Gdańskiej.
Absolwent Wydziału Budowy Okrętów (obecnie Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa) Politechniki Gdańskiej. Profesor Politechniki Gdańskiej, pracownik nauki, nauczyciel akademicki, specjalista w dziedzinie budowy okrętów, jeden z twórców polskiego okrętownictwa, twórca polskiej szkoły teorii okrętu. Dyrektor Instytutu Okrętowego PG - na prawach Wydziału (1963–1975 i 1983–1990).

Członek sekretariatu Międzynarodowej Organizacji Morskiej. Członek Polskiej Akademii Nauk.

Doktor honoris causa Uniwersytetu Morskiego w Sankt Petersburgu (1989), Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni (1999) i Politechniki Gdańskiej (2004). Członek honorowy Royal Institution of Naval Architects w Londynie.
 

Urodził się 1 maja 1923 roku w Wilnie. W 1939 roku ukończył Gimnazjum im. Stanisława Staszica w Warszawie, w 1942 roku został absolwentem Państwowej Szkoły Techniczno-Mechanicznej w specjalności żeglugi śródlądowej, w 1944 roku Państwowej Wyższej Szkoły Technicznej.

Od 1942 roku był organizatorem i dowódcą w stopniu kapitana (pseudonim Konrad) Batalionu Szturmowego im. Czwartaków, wchodzącego w skład Gwardii Ludowej (od 1944 Armii Ludowej). W 1943 roku uczestniczył w przeprowadzeniu zamachu na Café Club w Warszawie. Brał udział w powstaniu warszawskim w walkach na Starówce i na Żoliborzu. Po przedarciu się przez Wisłę na Pragę w dniu kapitulacji do lipca 1945 roku służył w Sztabie Głównym Wojska Polskiego.

Studia rozpoczął w Gdańsku na Politechnice dnia 1 października w 1945 roku. W 1948 roku, jeszcze jako student, rozpoczął pracę na Politechnice Gdańskiej. W 1950 roku ukończył studia wyższe na Wydziale Budowy Okrętów Politechniki Gdańskiej, uzyskując tytuł magistra inżyniera budownictwa okrętowego. W latach 1950–1952 służył w Marynarce Wojennej, był wykładowcą Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej i konstruktorem w Biurze Konstrukcyjnym Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni, gdzie awansował do stopnia komandora porucznika. Od 1953 kierował Katedrą i Zakładem Teorii Okrętów Politechniki Gdańskiej i jednocześnie w latach 1954–1961 pracował w Instytucie Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk. Od 1961 był pełniącym obowiązki kierownika, następnie do 1993 kierownikiem Katedry Hydromechaniki Okrętu Politechniki Gdańskiej, a w latach 1963–1975 i 1982–1990 kierownikiem Zakładu Hydromechaniki Okrętu. W tym czasie zdobywał kolejne szczeble kariery akademickiej: w 1961 stopień doktora nauk technicznych, w 1962 habilitację, w 1963 tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1969 profesora zwyczajnego. W latach 1969–1975 i 1987–1990 sprawował funkcję dyrektora Instytutu Okrętowego, a w 1990 roku dziekana Wydziału Oceanotechniki i Okrętownictwa. Na emeryturę przeszedł w 1993 roku, ale w latach 2000–2008 prowadził wykłady w Instytucie Okrętowym Politechniki Szczecińskiej.

W okresie 1976–1983 przebywał w Londynie jako członek sekretariatu Międzynarodowej Organizacji Morskiej. Jako profesor wizytujący wykładał na wielu politechnikach zagranicznych, między innymi w Petersburgu, Bremie, Trondheim, Teheranie i Bandar-e Abbas.

Był współtwórcą polskiej i światowej szkoły hydromechaniki okrętu, twórcą i organizatorem Instytutu Okrętowego Politechniki Gdańskiej oraz twórcą Ośrodka Badań Modelowych w Iławie, twórcą Ośrodka Badań Modelowych na Jeziorze Jeziorak w Iławie, w którym, w latach 1955-1980 testowano zachowanie się modeli licznych statków dla polskiego przemysłu budowy okrętów na wodach otwartych w celu optymalizacji ich parametrów. Był także inicjatorem podjęcia zadania budowy wodolotów oraz jednostek na poduszce powietrznej w Polsce, realizatorem badań podstaw projektowania tych jednostek, opartych na próbach serii wielu eksperymentalnych jednostek przeprowadzonych w Ośrodku w Iławie (1960–1975), a ponadto opartego na przeprowadzonych badaniach konstruktorem pierwszego wodolotu „Zryw” zbudowanego w latach (1964-1965). W roku 1975 podjął inicjatywę szkolenia kapitanów i pilotów morskich na modelach załogowych w Ośrodku w Iławie w zakresie manewrowania. W 1985 roku rozpoczęto po jego kierownictwem budowę wyspecjalizowanego Ośrodka Badawczo-Szkoleniowego w zakresie manewrowania statkiem nad jeziorem Silm, w pobliżu Iławy, w którym od roku 1990 rozpoczęto szkolenia kapitanów żeglugi wielkiej i pilotów morskich w zakresie manewrowania statkiem. Dla zarządzania Ośrodkiem z jego inicjatywy powołano pod jego przewodnictwem Fundację Bezpieczeństwa Żeglugi i Ochrony Środowiska Morskiego. Od 2019 roku w Fundacji piastował godność honorowego Przewodniczącego Rady.

Głównym kierunkiem specjalizacji naukowej profesora jest stateczność i bezpieczeństwo statku na morzu. W latach 1955-1962 działał jako ekspert od spraw stateczności przy Polskim Rejestrze Statków, od 1962 roku jako delegat Polski do Międzyrządowej Morskiej Organizacji Doradczej (od 1982 roku pod nazwą Międzynarodowej Organizacja Morska IMO), agendy ONZ, z siedzibą w Londynie. W sekretariacie tej organizacji, w Londynie, pracował jako ekspert w latach 1976-1983.

Jako delegat Polski do IMO był autorem licznych dokumentów (ponad 200) dotyczących stateczności przekazywanych jako dokumenty rządu polskiego do IMO. Był współautorem międzynarodowych przepisów i norm dotyczących stateczności statków opracowanych przez IMO i stanowiących obecnie prawo morskie, zawartych w Międzynarodowym Kodeksie Stateczności (International Code on Intact Stability). Nadto autorem około 150 referatów przedstawionych na konferencjach naukowych i licznych artykułów w czasopismach naukowych (ponad 200). Był autorem trzech samodzielnych książek i dwóch skryptów na temat hydromechaniki i projektowania okrętów, między innymi „Śruby okrętowe” (1955), „Teoria oporu i badania modelowe” (1961), „Słownik budowy okrętów: teoria okrętu” (współautor, 1972, także w wersji angielskiej i rosyjskiej), oraz dwutomowej książki Stability and Safety of Ships wydanej przez Elsvier w roku 2003, napisanej przy współpracy S. Kastnera (Brema) oraz V. Belenky (USA) stanowiącej podstawowe źródło informacji o stateczności statku. Współautor dzieł zbiorowych Poradnik Okrętowca 1958 oraz Maritime Engineering Reference Book (Elsvier 2008).

W latach 1973–1976 był redaktorem naczelnym czasopisma „Budownictwo Okrętowe”, w okresie 1962–1990 członkiem jego Rady Programowej. Od 1989 do 2010 roku przewodniczący Komitetu Programowego „Marine Technology Transactions. Technika Morska”. Współtwórca siedemnastu patentów. Promotor 32 doktorów.

Od 1976 był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk (PAN) obecnie członkiem Komitetu Transportu PAN. Był także członkiem Komitetu Badań Morza i Komitetu Mechaniki PAN. W latach 1984–1990 był sekretarzem naukowym w Oddziale PAN w Gdańsku, od 1985 przewodniczącym Komisji Morskiej. Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Maszyn Przepływowych i do 2010 roku członkiem Rady Naukowej Instytutu Budownictwa Wodnego PAN. W latach 1959–2017 przewodniczył Radzie Technicznej Polskiego Rejestru Statków, od 2017 był jej honorowym członkiem. W okresie 1985–2007 był przewodniczącym Rady Naukowej Centrum Techniki Morskiej w Gdańsku. Był także członkiem Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Towarzystwa Okrętowców Polskich „Korab”, Schiffbautechnische Gesellschaft w Hamburgu i The International Hydrofil Society, członkiem założycielem i przewodniczącym International Stability Forum (1986–1990), członkiem honorowym Royal Institution of Naval Architects w Londynie. Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, a od 1990 do Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych – koło na PG.

Wyróżniony godnością doktora honoris causa Leningradzkiego Instytutu Budowy Okrętów (1989), Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni (1990), Politechniki Gdańskiej (2004). Laureat nagrody Confederation of European Maritime Technology Association, laureat Medalu im. Akademika Kryłowa oraz specjalnej nagrody za wybitne osiągnięcia w zakresie stateczności statku. Stowarzyszenie Kapitanów Żeglugi Wielkiej przyznało mu tytuł Honorowego Kapitana Żeglugi Wielkiej. Był Honorowym Obywatelem Miasta Iławy,  Honorowym członkiem Stowarzyszenie Okrętowców „Korab”.

Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi, Orderem Virtuti Militari IV klasy (1945), Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy (1945), Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim, Warszawskim Krzyżem Powstańczym (1981), Medalem za Warszawę 1939–1945, Krzyżem Oficerskim (1969) i Komandorskim z Gwiazdą (2003) Orderu Odrodzenia Polski (1969). W 2015 roku został wyróżniony tytułem Honorowego Profesora Emeritus Politechniki Gdańskiej.

Zmarł 23 stycznia 2022 roku. Został pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku-Wrzeszczu.