Kosmowski Kazimierz | Politechnika Gdańska

Treść strony

Kosmowski Kazimierz

Profesor Emeritus Politechniki Gdańskiej (2022).
Absolwent Wydziału Elektrycznego (obecnie Wydziału Elektrotechniki i Automatyki) Politechniki Gdańskiej. Profesor, nauczyciel akademicki, specjalista w zakresie niezawodności i bezpieczeństwa systemów technicznych.

Kazimierz Tadeusz Kosmowski urodził się 12 maja 1947 roku w Nakle nad Notecią. W roku 1966 ukończył Technikum Mechaniczno-Elektryczne w Bydgoszczy. Następnie kontynuował naukę na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej, uzyskując w 1972 roku tytuł magistra inżyniera elektryka w specjalności automatyka. W 1977 roku rozpoczął półroczne studia na Uniwersytecie Osakijskim (Japonia), w ramach stypendium naukowego Monbusho, a następnie uczestniczył w rocznym programie badawczym na Wydziale Elektrycznym Uniwersytetu w Kioto w zakresie komputerowych systemów sterowania.

W 1972 roku został zatrudniony na Politechnice Gdańskiej jako pracownik dydaktyczny, jednocześnie uczestnicząc do 2022 roku w programach naukowych i projektach badawczych. W roku 1981 uzyskał stopień doktora nauk technicznych, a w 2003 roku stopień naukowy doktora habilitowanego nauk technicznych w zakresie elektrotechniki. W latach 20062012 pełnił funkcję kierownika Katedry Automatyki na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki PG. Uczestniczył w pracach szeregu komisji dziekańskich i rektorskich. W 2015 roku, postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, uzyskał tytuł naukowy profesora nauk technicznych. Od 2017 roku był zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego PG.

Zainteresowania naukowe prof. Kazimierza Kosmowskiego związane są z badaniami w zakresie niezawodności i bezpieczeństwa systemów technicznych. Dotyczyły one zorientowanych systemowo metod antycypacji i identyfikacji zagrożeń oraz analizy i oceny ryzyka w projektowaniu i procesie eksploatacji / użytkowania systemów technicznych, szczególnie obiektów przemysłowych podwyższonego ryzyka (przemysł procesowy, elektrownie jądrowe). Badania te obejmowały wzajemnie uzależnione systemy infrastruktury krytycznej. Opracowane metody ewaluacji systemowej uwzględniały modele funkcjonalne i niezawodnościowe przemysłowej automatyki i systemów sterowania (IACS), interfejsy człowiek-system (HSI) oraz ocenę wpływu czynników ludzkich w analizie niezawodności człowieka (HRA). Obecne badania nawiązują do dziedziny systemów cyberfizycznych (CPS) z analizą „człowieka w pętli sprzężenia” (HIL) i uwzględniają aspekty kognitywne diagnozowania i działań operatorów w sytuacjach nienormalnych i awaryjnych.

Profesor opracował metody zintegrowanej analizy bezpieczeństwa funkcjonalnego i cyberbezpieczeństwa systemów sterowania związanych z bezpieczeństwem z uwzględnieniem powiązanych technologii operacyjnych (OT) i technologii informacyjnych (IT) w ramach przemysłowych sieci komputerowych. Opracowane modele probabilistyczne są przydatne w ewaluacji rozwiązań Internetu rzeczy (IoT) i przemysłowego Internetu rzeczy (IIoT) do stosowania w rozwiązaniach Przemysł 4.0 i 5.0. Są one również przydatne w proaktywnym zarządzaniu procesem eksploatacji systemów technicznych, racjonalizowaniu zakresu inspekcji i okresowych testów diagnostycznych oraz obsłudze profilaktycznej instalacji przemysłowych podwyższonego ryzyka. Ostatnie zainteresowania naukowe i publikacje dotyczą strategii kształtowania odporności złożonych systemów technicznych użytkowanych w nieprzyjaznych warunkach środowiskowych.

Prof. K. Kosmowski kierował i był wykonawcą w ponad dwudziestu projektach badawczych krajowych i międzynarodowych. W latach 19861996 uczestniczył w dwóch projektach badawczych wspieranych organizacyjnie i finansowo przez Międzynarodową Agencję Energii Jądrowej (IAEA) z siedzibą w Wiedniu, które dotyczyły kształtowania bezpieczeństwa elektrowni jądrowych z oceną wpływu niezawodności człowieka z wykorzystaniem bazy wiedzy zaszytej w systemie eksperckim.

W 1987 roku prowadził badania w Ośrodku Badań Jądrowych Jülich w RFN, które kontynuowano w 1990 roku w Instytucie Badań Bezpieczeństwa i Techniki Reaktorowej Centrum Naukowo-Badawczego Jülich,. Dotyczyły one głównie metodyki analizy niezawodności człowieka w modelowaniu probabilistycznym instalacji elektrowni jądrowych. W ramach wizyt naukowych przebywał na Politechnice Federalnej w Zurychu (ETH) i Instytucie Paula Scherrera (PSI). W latach 20172019 brał udział w projekcie HAZARD w ramach Programu Współpracy Międzynarodowej Interreg. Zadania krajowe w ramach tego projektu koordynowało Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa i Niezawodności.

Jest autorem i współautorem ponad 350 publikacji i kilku monografii. Był promotorem w czterech zakończonych przewodach doktorskich. W 2001 roku został powołany na dwie kadencje przez Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki na członka Komisji Energetyki Jądrowej. Od roku 2003 był przez trzy kadencje członkiem Sekcji Podstaw Eksploatacji Komitetu Budowy PAN. Brał udział w pracach komitetów naukowych licznych konferencji. Podczas konferencji międzynarodowej SSARS prowadził warsztaty w zakresie bezpieczeństwa funkcjonalnego i niezawodności człowieka dla kadry i specjalistów z instytucji badawczych i przemysłu. Zainicjował działalność krajowego komitetu ds. bezpieczeństwa funkcjonalnego.

Od roku 2008 prof. K. Kosmowski pełnił przez trzy kadencje funkcję przewodniczącego Komitetu Programowego nr 8 przy Urzędzie Dozoru Technicznego w Warszawie. Komitet opracował i nadzorował krajowy program certyfikacji osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo funkcjonalne. Kursy szkoleniowe w ramach tego programu są prowadzone nadal na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki PG. Brał także udział przez kilka kadencji w pracach Rady Technicznej Polskiego Rejestru Statków S.A.  w Gdańsku. Jest członkiem Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Nadal prowadzi aktywną działalność jako członek zarządu Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa i Niezawodności od założenia tego towarzystwa w 2007 roku. Obecnie uczestniczy w pracach Komitetu Naukowego Europejskiej Konferencji ESREL 2024.

Prof. Kazimierz Kosmowski został wyróżniony Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Otrzymał ponad 40 nagród i wyróżnień Rektora Politechniki Gdańskiej za działalność dydaktyczną i badawczą oraz nagrodę indywidualną Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W 2022 roku został wyróżniony przez Senat PG tytułem Profesor Emeritus Politechniki Gdańskiej.