Prof. Ignacy Malecki | Politechnika Gdańska

Treść strony

Prof. Ignacy Malecki

Dyscyplina: elektronika, elektrotechnika, naukoznawstwo
Doktor honoris causa PG – 2002 roku
Promotor: prof.dr hab. inż. Michał Białko

Urodził się 18 listopada 1912 roku w Pokiewnej na Wileńszczyźnie.

Studia wyższe ukończył na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej w 1935 roku uzyskując tytuł inżyniera elektryka. W 1935 roku pracował w: Wytwórni Radiotechnicznej „AVA” w Warszawie, studiował w Instytucie Hertza w Berlinie. Będąc stypendystą Funduszu Kultury Narodowej odbył praktyki zawodowe i naukowe w 1935 roku w Institut für Schwingungsforschung w Charlottenburgu (obecnie dzielnica Berlina) i w fabryce Lorentz-Werke. W latach 1936–1939 pracował w Biurze Studiów Polskiego Radia, gdzie organizował laboratorium i opracowywał projekt Centralnej Rozgłośni, a w latach 1938–1939 był kierownikiem Referatu Technicznego.

W latach 1936–1939 pracował na Politechnice Warszawskiej, gdzie w 1936 roku zorganizował na Wydziale Elektrycznym laboratorium akustyki i oświetlenia.

Na tajnej Politechnice Warszawskiej uzyskał stopień doktora w 1941 roku, a w 1943 roku stopień doktora habilitowanego. Podczas II wojny światowej wykładowca na tajnej Politechnice Warszawskiej (1940–1943), prowadził prace naukowe – rozpracowanie niemieckiego przemysłu dla Rady Gospodarczej Komendy Głównej Armii Krajowej.

W latach 1945–1950 pracował na Politechnice Gdańskiej, w latach 1946-1950 kierownik Katedry Elektrotechniki Stosowanej i Akustyki.

Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1946 roku, a profesora zwyczajnego w 1952 roku.

W 1945 roku był pełnomocnikiem do spraw energetycznych Ministerstwa Przemysłu, w latach 1945–1948 dyrektorem Zjednoczenia Energetycznego Okręgu Pomorskiego w Gdańsku, nadzorował odbudowę przemysłu energetycznego województwa gdańskiego.

W latach 1945–1946 był prezesem Oddziału Morskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich w Gdańsku. Zainicjował współpracę w dziedzinie hydroakustyki Politechniki Gdańskiej z Marynarką Wojenną. W latach 1950–1983 pracował na Politechnice Warszawskiej, gdzie pełnił funkcje: dziekana Wydziału Elektrycznego (1950–1951), prorektora do spraw nauki (1951–1952), kierownika Katedry Elektroakustyki (1950–1967), w latach 1967–1969 Zakładu Elektroakustyki.

Był organizatorem i kierownikiem Zakładu Badania Drgań (1952–1961), włączonego do Instytutu Podstawowych Problemów Techniki w Warszawie, gdzie w latach 1953–1962 i 1973–1983 pełnił funkcję dyrektora.

W 1983 roku przeszedł na emeryturę.

Był prekursorem akustyki jako nauki interdyscyplinarnej.

Autor ponad 230 publikacji, w tym 11 książek, 3 skryptów na temat akustyki, naukoznawstwa. Publikacja „Physical Foundation of Technical Acoustics” (wydana przez Pergamon Press Oxford w 1968 roku) była podręcznikiem dla studentów w wielu krajach. Promotor 25 doktorów.

Współpracował z Rozgłośnią Polskiego Radia w Gdańsku w budowie studiów i wyposażenia aparatury do nagrań.

Był przewodniczącym Rady Naukowej Centralnego Instytutu Ochrony Pracy (1953–1969), przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Mechaniki Wibroakustyki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (1976–1999), przewodniczącym Rady Naukowo-Technicznej Komitetu do spraw Radia i Telewizji (1982–1988).

W 1954 roku został członkiem korespondentem, a w 1958 roku uzyskał godność członka rzeczywistego Polskiej Akademii Nauk, gdzie pełnił funkcje: zastępca sekretarza naukowego (1961–1968), członka Prezydium (1961–1971; 1975–1980). Był organizatorem i przewodniczącym Komitetu Akustyki PAN (1963–1969) i Komitetu Naukoznawstwa PAN (1963–1968; 1973–1989), przewodniczącym i honorowym przewodniczącym Wydziału I – Nauk Społecznych i Wydziału IV – Nauk Technicznych PAN.

Członek wielu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych: Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Towarzystwa Naukowego Prakseologii, Polskiego Towarzystwa Akustycznego, Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego, Nowojorskiej Akademii Nauk, Amerykańskiego Towarzystwa Akustycznego, Komitetu Narodowego Międzynarodowej Pokojowej Grupy Naukowców PUGWASH (1963–1968).

W latach 1969–1972 był dyrektorem Departamentu Polityki Naukowej i Nauk Podstawowych UNESCO w Paryżu. W latach 1962–1966 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego ICSU (International Council of Scientific Unions), w latach 1966–1971 przewodniczącym ICA (International Commission on Acoustics). Był współorganizatorem w 1975 roku organizacji FASE (Federation of Acoustical Societes of of Europe), pełnił funkcję wiceprzewodniczącego (1978–1982).

Został wyróżniony honorowym członkostwem: FASE (Federation of Acoustical Societes of of Europe) w 1982 roku, Towarzystw Akustycznych w Hiszpanii (1972), Latynoamerykańskiego (1968) i Indii (1980).

Godność doktora honoris causa przyznała mu Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie (1982) i Uniwersytet Techniczny w Budapeszcie (1965).

7 czerwca 2002 roku został wyróżniony godnością doktora honoris causa Politechniki Gdańskiej za „znaczący rozwój nauki i postęp techniki badań nad stworzeniem najlepszej polskiej szkoły akustyki i akustyki – nauki interdyscyplinarnej”.

Laureat indywidualnej Nagrody Państwowej II stopnia w 1953 roku i 1956 roku.

Został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Cyryla i Metodego (Bułgaria), Komandorią Orderu Palm Akademickich (Francja) oraz innymi odznaczeniami państwowymi, resortowymi i wojskowymi.

Od 2012 roku Polskie Towarzystwo Akustyczne przyznaje medal im. Ignacego Maleckiego.

Zmarł 12 czerwca 2004 roku w Warszawie.

Bibliografia

  1. Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, red. L. Becela,Warszawa 1989
  2. Pionierzy Politechniki Gdańskie, red. Z. Paszota, J. Rachoń, E. Wittbrodt, Gdańsk 2005
  3. Współcześni uczeni polscy. Słownik biograficzny, t. 3, M–R, red. J. Kapuścik, Warszawa 2000
  4. www.historia.agh.edu.pl/Wiki/IgnacyMalecki