Spotkanie akademickie "W świecie kryształów" na Politechnice Gdańskiej | Politechnika Gdańska

Spotkanie rozpoczął wykład wygłoszony przez dr. hab. inż. Jarosława Chojnackiego, prof. PG i dr. inż. Andrzeja Okuniewskiego, podczas którego uczestnicy dowiedzieli się czym są kryształy i jak ewoluowała ich definicja. Poznali podstawowe pojęcia z zakresu krystalografii. Omówiona została budowa ciał krystalicznych oraz metody badania ich struktury. Uczniowie poznali typy oddziaływań, które wpływają na wewnętrzną strukturę kryształów oraz ich właściwości fizyczne.

Po wykładzie uczniowie zostali podzieleni na dwie grupy – jedna z nich udała się na zajęcia komputerowe, a druga do laboratorium. Podczas ćwiczeń komputerowych prowadzonych przez dr. inż. Łukasza Ponikiewskiego i dr. inż. Andrzeja Okuniewskiego uczniowie zaznajomili się z obsługą programu do wizualizacji i analizy struktur krystalicznych – Mercury. W ramach kolejnych zadań uczniowie uczyli się wizualizować struktury związków jonowych i określać zawartość komórki elementarnej, co pozwoliło im również wyznaczyć gęstość substancji na podstawie danych krystalograficznych. Następnie przygotowali animacje cząsteczek pierwiastków niemetalicznych. Dwa ostatnie zadania poświęcone były wizualizacji i analizie wiązań wodorowych w związkach organicznych i nieorganicznych. Uczniowie, którzy sprawnie wykonali wszystkie zadania mieli jeszcze czas na wizualizację elementów symetrii w strukturach krystalicznych.

W trakcie laboratoriów prowadzonych przez dr. hab. inż. Jarosława Chojnackiego, mgr. inż. Damiana Rosiaka i mgr inż. Natalię Szynkiewicz uczniowie mieli możliwość samodzielnego otrzymania kryształów różnymi technikami: krystalizacja octanu sodu z roztworu przesyconego, rekrystalizacja jodku ołowiu(ii) i azotanu(v) potasu, sublimacja jodu i bezwodnika ftalowego, czy krystalizacja metalicznego bizmutu ze stopu. Uczniowie badali pokrój i wybrane właściwości kryształów m.in. z wykorzystaniem mikroskopu polaryzacyjnego zakupionego specjalnie z myślą o tym spotkaniu. Dzięki dedykowanej kamerze cyfrowej obraz spod mikroskopu można było oglądać na dużym ekranie, a wykonane zdjęcia i filmy można było zapisać na dysku komputera, dzięki czemu będą one pamiątką dla uczestników spotkania.

Po przerwie na posiłek i aktywność ruchową uczniowie powrócili na Wydział Chemiczny i grupy zamieniły się – osoby uczestniczące poprzednio w ćwiczeniach komputerowych poszły na zajęcia do laboratorium i odwrotnie.

Jest nam bardzo miło, że organizowane przez nas zajęcia cieszą się nieustannie dużym zainteresowaniem, i że uczniowie są zadowoleni z naszej pracy. Oto kilka opinii:

"Zajęcia oceniam pozytywnie, temat zajęć (i całego kursu e-learningowego) był bardzo ciekawy, tym bardziej, że w programie liceum krystalografii się praktycznie nie porusza."
Anna z Gdańska

"Bardzo interesujące i przeprowadzone w miłej atmosferze. Poważnie rozważam zapis na kolejne."
Mateusz z Chojnic

"Cudownie przeprowadzone zajęcia wraz z kursem e-learningowym. Godne polecenia i zdecydowanie warte kontynuacji."
Konrad z Gdańska

Opracowanie:

Dr inż. Andrzej Okuniewski
Katedra Chemii Nieorganicznej
Wydział Chemiczny
Politechnika Gdańska