Badania naukowe dla każdego. Nowy przedmiot na wszystkich kierunkach PG | Politechnika Gdańska

Obecnie w programach nauczania na polskich uczelniach problematyka prowadzenia pracy badawczej pojawia się w minimalnym zakresie. Kompetencje niezbędne do realizacji projektu naukowego zdobywają nieliczni studenci – głównie tacy, którzy działają w kołach naukowych. Na Politechnice Gdańskiej wkrótce się to zmieni.  Realizacja projektów badawczych - jako obowiązkowy przedmiot - pojawi się w planie zajęć w roku akademickim 2024/2025.

Od projektów grupowych do badawczych

Politechnika Gdańska ma już doświadczenie w prowadzeniu podobnego przedmiotu, który, w różnych formułach, prowadzony jest na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacj i Informatyki PG. Pierwsze zajęcia odbywały się na studiach II stopnia już w 2004 r., a inicjatorem pomysłu był prof. Henryk Krawczyk, ówczesny dziekan wydziału.

Obecnie, z inicjatywy prof. Jerzego Wtorka, wszyscy studenci i studentki studiów II stopnia WETI już od dwóch lat pracują w kilkuosobowych zespołach badawczych przy wsparciu mentora-naukowca, a projekty grupowe zostały zamienione na projekty badawcze.

– Kiedy otrzymaliśmy status uczelni badawczej, pojawił się pomysł, żeby projekty grupowe, gdzie tworzone są przede wszystkim różnego rodzaju aplikacje w wymiarze typowo inżynierskim,  zamienić na projekty badawcze. Ma to na celu przygotowanie studentów studiów magisterskich do pracy badawczej, np. w centrach R&D, ale też do świadomie podjętej decyzji wyboru studiów doktoranckich – wyjaśnia prof. Mariusz Kaczmarek, prorektor ds. kształcenia. – Zmienił się rodzaj pracy studentów i charakter projektów, które nie są już projektami aplikacyjnymi, ale służą udowodnieniu tez naukowych, które studenci pod okiem mentora formułują przystępując do prac projektowych.

Przedmiot jest obowiązkowy, a w projektach biorą udział wszyscy studenci studiów II stopnia na WETI. Warunkiem zaliczenia jest przygotowanie przez zespół badawczy raportu sporządzonego w języku angielskim,  w formie publikacji naukowej. Studenci na realizację projektu mają II semestry.  Najlepsze i najciekawsze projekty są prezentowane i nagradzane w marcu, podczas inauguracji studiów II stopnia.

­ – Już pierwsza edycja pokazała, że to był trafiony pomysł – podsumowuje dr inż. Krzysztof Nowicki, prof. PG, opiekun przedmiotu. – Wszystkie zespoły studenckie przygotowały odpowiednie raporty w formie artykułów. Kilkanaście z nich zostało opublikowanych i zaprezentowanych na międzynarodowych konferencjach naukowych. Cztery publikacje ukazały się w wysokopunktowanych czasopismach i otwarte jest także jedno postępowanie patentowe. Druga edycja to niemal osiemdziesiąt projektów i co najmniej kilkanaście planowanych publikacji artykułów naukowych. To ogromny potencjał, który chcemy przenieść na inne wydziały.

Więcej o projektach badawczych na WETI

System do zarządzania projektami

NA WETI powstał specjalny serwis do zarządzania projektami grupowymi, w których teraz uczestniczą studenci studiów inżynierskich i badawczymi. Tematy projektów zgłaszają zarówno naukowcy z wydziału, jak również firmy zewnętrzne, zainteresowane realizacją zagadnień ze swojej branży przez studentów.

– Studenci , rozpoczynając te zajęcia mają do wyboru kilkaset tematów, z czego kilkadziesiąt jest zgłaszanych przez przedsiębiorstwa. W obecnej edycji do dyspozycji było niemal 300 tematów, z czego ok. 50 we współpracy z firmami. Cieszy nas taka duża liczba zagadnień, bo zostawia studentom duże pole wyboru – tłumaczy dr Krzysztof Nowicki, prof. PG.

Podobna platforma do zarządzania projektami badawczymi zostanie wdrożona w ogólnouczelnianym systemie. Dzięki temu studenci wszystkich wydziałów będą mogli dobierać się w zespoły badawcze, wybierać interesujące ich tematy i znaleźć opiekuna projektu.

Opracowana została również pełna dokumentacja dotycząca własności intelektualnej i majątkowej.

– Przy realizacji projektu badawczego niezmiernie ważne jest uregulowanie zasad współpracy między studentami, mentorem, a także w niektórych przypadkach firmą zewnętrzną – mówi prof. Paweł Czarnul, prodziekan ds. współpracy i promocji na WETI – Wypracowaliśmy skuteczne procedury i odpowiednie umowy, określające zakres praw majątkowych i własności intelektualnej do rezultatów projektu. Są one uniwersalne i można je zastosować również na innych wydziałach.

Cenne doświadczenie i ciekawsze cv

– Widząc jakie korzyści przynosi studentom udział w tych zajęciach na WETI, z jakim entuzjazmem podchodzą do tego zadania, chcemy, mając już doświadczenie i narzędzia, wprowadzić taki przedmiot jako obowiązkowy na II stopniu studiów magisterskich na wszystkich pozostałych wydziałach.  Dzięki temu wszyscy studenci będą mogli doświadczyć, jak pracuje się w projekcie badawczym. Liczymy na to, że będą tworzone projekty interdyscyplinarne, a studenci z różnych wydziałów będą ze sobą współpracować – podkreśla rektor Kaczmarek. – Dzięki publikacjom, zainteresowanym studentom łatwiej też będzie aplikować na studia doktoranckie, gdzie jednym z warunków przyjęcia jest artykuł w czasopiśmie naukowym. To także możliwość pochwalenia się swoim naukowym osiągnięciem w cv, co może być przewagą u potencjalnego pracodawcy.

Chociaż studenckie projekty badawcze realizowane są na większości uczelni w Polsce, to działania takie podejmowane są przede wszystkim przez koła naukowe lub indywidualnych studentów. Politechnika Gdańska jako pierwsza wprowadziła taki przedmiot do programu studiów.

Innowacje dydaktyczne na PG

Uczelnia stale podnosi jakoś kształcenia i wprowadza innowacje w nauczaniu. Od dwóch lat działa na Politechnice Gdańskiej Centrum Nowoczesnej Edukacji, które wspiera metodycznie wykładowców akademickich oraz studentów w procesie edukacyjnym. Grywalizacja, multimedialne podręczniki akademickie, konkurs innowacji dydaktycznych czy system certyfikacji wykładowców, którego celem jest „doskonałość dydaktyczna” to tylko niewielki wycinek działalności CNE.

Więcej informacji o CNE