Data dodania: 2024-11-13
Naukowcy z PG współtworzą infrastrukturę badawczą FAIR dla nowego ośrodka akceleratorowego
Stworzenie ośrodka akceleratorowego realizowane jest w ramach projektu FAIR (Facility for Antiproton and Ion Research. Działa on jako spółka należąca do dziewięciu udziałowców, w tym Polski, z nadzorem sprawowanym przez Radę FAIR Council.
W projekt zaangażowanych jest ponad 200 instytucji z 53 krajów na całym świecie. Polskie wkłady rzeczowe w projekt FAIR są finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i wynoszą około 23,7 mln euro (wg wartości z 2005 roku). Ponad 95% tych środków jest przeznaczonych na wkłady rzeczowe w infrastrukturę badawczą i eksperymenty realizowane w ramach FAIR.
Głównym elementem infrastruktury badawczej FAIR będzie synchrotron SIS100 o długości 1100 metrów, składający się z ponad 450 nadprzewodnikowych elektromagnesów różnych typów, takich jak dipole, kwadrupole czy magnesy korekcyjne. Pracownicy Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej zaprojektowali i zbudowali systemy diagnostyczne dedykowane do badań elektromagnesów stosowanych w budowie SIS100. Wykonano dwa urządzenia umożliwiające weryfikację poprawności parametrów elektrycznych (High Voltage discharge diagnostic system HVDDC) oraz automatyczną kontrolę jakości i ciągłości obwodów uzwojeń głównych oraz czujników (High Voltage DC and Electrical Continuity diagnostic system HVDC&EC).
Kierownikiem projektu oraz liderem zespołu softwarowego jest dr hab. inż. Andrzej Wilk, prof. uczelni. W skład zespołu wchodzą dr hab. inż. Michał Michna, prof. uczelni, dr. inż. Marek Wołoszyk, prof. uczelni, dr inż. Sławomir Judek, dr inż. Michał Ziółko, inż. Paweł Bawolski, dr inż. Stanisław Gala (WETiI). Urządzenia zostały zaprojektowane i zbudowane pod kierunkiem dr. inż. Marka Wołoszyka, prof. uczelni.
W dniach 13-19 października członkowie zespołu z PG realizującego projekt odbyli kolejną roboczą wizytę w GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung w Darmstadt. Celem prac było uzupełnienie dokumentacji oraz prezentacja działania systemu diagnostycznego HVDC&EC przed wstępnymi testami odbiorczymi (PFAT – Pre-Factory Acceptance Test). Część techniczna zakończyła się pełnym sukcesem. Wspólnie z zespołem GSI przeprowadzono testy działania systemu diagnostycznego do kontroli jakości wysokonapięciowych obwodów głównych oraz niskonapięciowych obwodów czujników oraz grzałek elektromagnesu typu kwadrupol wersja 2.5. Ocena formalna PFAT, w tym kompletność dokumentacji, zostanie wykonana przez pracowników GSI w najbliższym czasie.
Drugi z systemów diagnostycznych (HVDC) został już wcześniej pomyślnie przetestowany podczas sprawdzania elektromagnesów typu dipole i kwadrupol, co umożliwiło akceptację odbiorów PFAT przez stronę GSI.
