Ogród deszczowy 2.0 w Gdańsku powstał na PG (2023) | Politechnika Gdańska

Ogród do użytku oddano w lipcu 2023. Znajduje się on tuż za budynkiem C Wydziału Chemicznego i ma pojemność ponad 11 m sześc.

– Taki ogród zapewnia bardzo wiele funkcji ekosystemu. Przede wszystkim zapewnia retencję wody.  To dzięki ogrodom deszczowym jesteśmy w stanie uchronić się przed powodziami błyskawicznymi i adaptować nasze miasto do zmian klimatu – tłumaczy prof. Magdalena Gajewska, liderka zespołu, który zaprojektował ogród deszczowy na PG. – Intensywne opady deszczu, szczególnie po długotrwałych okresach suszy, generują bardzo duży spływ powierzchniowy. To wszystko, zamiast do przepełnionej kanalizacji deszczowej, trafia do ogrodu, gdzie woda pobierana jest przez rośliny i jest szybko odparowywana.

Ponadto, jak podkreśla badaczka, ogród, wokół którego grunt jest wilgotny, reguluje również temperaturę bezpośredniego otoczenia. Natomiast kilkanaście czy kilkadziesiąt gatunków roślin, jakie się w nim znajdują, znacznie zwiększa bioróżnorodność.

Retencja i oczyszczanie wód opadowych

Ogród zaprojektowany przez zespół prof. Gajewskiej jest na swój sposób innowacyjny. Jego zadaniem jest nie tylko retencja wód opadowych, ale także ich oczyszczanie.

Składa się on z kilku części. Pierwsza z nich doprowadza wodę do zbiorników, po drodze wytłumiając energię napływającej ze zlewni wody. Kolejne elementy odpowiadają, za wspomniane oczyszczanie wody, czyli m. in. sedymentację.

– Opad zebrany z ulicy zawiera różnego rodzaju zanieczyszczenia pochodzenia ludzkiego i zwierzęcego. Koncepcja tego ogrodu polega na tym, by zapewniał on jak najlepsze zatrzymywanie tych nieczystości przed przedostaniem się wody do jego niecki – tłumaczy prof. Gajewska. – Mamy już pierwsze wyniki badań, które wskazują, że elementy oczyszczające, które zastosowaliśmy, bardzo dobrze się sprawdzają. Dzięki wyposażeniu naszego laboratorium jesteśmy w stanie zrobić wszystkie, nawet bardzo specyficzne, oznaczenia. Wiemy, że w wodzie opadowej z terenu zlewni ogrodu a więc m.in. pasa drogowego, pojawia się całe spektrum zanieczyszczeń.

Jak podkreśla prof. Gajewska, skuteczność oczyszczania wody przez ogród deszczowy 2.0 uzależniona jest od materiału, który zastosowany jest w części sorpcyjnej potocznie przez badaczki zwanej „szafą”.

– Naszym celem jest dobrać taki materiał, który jak najlepiej będzie usuwał jak najwięcej zanieczyszczeń – wyjaśnia badaczka.

Konstrukcję wieńczy niecka retencyjna, w której zasadzono ponad 1100 roślin hydrofitowych. Rośliny te nie tylko cieszą oko studentów i pracowników PG. Korzystają z nich także pszczoły z uczelnianych uli, znajdujących się w pobliżu.

Innowacyjne rozwiązanie dla miast

Ogród powstał w ramach projektu NICE, będącego częścią programu Horyzont 2020, największego w historii Unii Europejskiej programu na rzecz badań i innowacji.

– Rozwiązania, które zastosowano w przypadku tej konstrukcji, mogą w przyszłości zostać zaaplikowane w innych ogrodach deszczowych. Nie tylko w Gdańsku, ale także u naszych zagranicznych partnerów z projektu NICE, w ramach którego powstał uczelniany ogród – mówi prof. Magdalena Gajewska.

W skład zespołu odpowiedzialnego za powstanie ogrodu wchodzą naukowczynie z Katedry Technologii w Inżynierii Środowiska Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska PG: prof. Magdalena Gajewska (liderka projektu), dr hab. inż. Katarzyna Kołecka, prof. PG, dr inż. Magda Kasprzyk, dr inż. Karolina Fitobór oraz dr inż. Grażyna Gałęzowska.