Dyscyplina naukowa: architektura, budowa i eksploatacja maszyn
Doktor honoris causa PG – 1991 roku
Promotor: prof. zw. dr. inż. Wiesław Anders
Urodził się 27 marca 1905 roku w Baku. W latach 1926–1928 odbywał służbę wojskową w Marynarce Wojennej uzyskując stopień starszego marynarza. W 1929 roku podjął studia wyższe na Wydziale Techniki Okrętowej i Lotniczej Politechniki Gdańskiej, w 1937 roku uzyskał tytuł magistra inżyniera budownictwa okrętowego. Należał do polskich organizacji w Wolnym Mieście Gdańsku: Związku Studentów Polaków Techniki Okrętowej „Korab”, Akademickiego Związku Morskiego.
W latach 1937–1939 pracował w „Żegludze Polskiej” SA i Polsko-Brytyjskim Towarzystwie Okrętowym „Polbryt” SA, gdzie projektował nowe typy statków: „Warszawa II”, „Lewant II”, „Bug”, parowiec „Olza”, nadzorując budowę w stoczniach w Belgii i Holandii. Zmobilizowany w sierpniu 1939 roku – zastępca kierownika warsztatów Marynarki Wojennej w porcie na Helu.
Żołnierz wojny obronnej 1939 roku, uczestniczył w obronie Helu we wrześniu 1939 roku. Do lutego 1940 roku przebywał na robotach przymusowych w Buszkowach pod Gdańskiem i w obozie jenieckim w Granicznej Wsi. Zwolniony 17 lutego 1940 roku zbiegł do Generalnego Gubernatorstwa. W latach 1941–1944 był kierownikiem technicznym Fabryki Maszyn Rolniczych i Rozjazdów Kolejowych we wsi Baczki pod Łochowem. Od 1942 roku żołnierz Armii Krajowej pseudonim „Nurt” (Wydział Marynarki Wojennej „Alfa” Komendy Głównej Armii Krajowej), przygotował plan uruchomienia przemysłu okrętowego i skompletowania pracowników po zakończeniu II wojny światowej.
Od stycznia 1945 roku w Bydgoszczy organizował grupę stoczniową Departamentu Morskiego Ministerstwa Przemysłu. 5 marca 1945 roku w piśmie do ministra przemysłu postulował rozwój przemysłu okrętowego i utworzenie Zjednoczenia Stoczni Polskich, gdzie od 14 czerwca 1945 do marca 1950 roku był dyrektorem technicznym. Uczestniczył w opracowaniu pierwszego planu rozbudowy floty armatora Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe SA.
W 1950 roku został dyrektorem Morskiego Instytutu Technicznego, w latach 1951–1966 pełnił funkcję zastępcy dyrektora do spraw naukowych Instytutu Morskiego w Gdańsku.
W latach 1950–1990 pracował na Politechnice Gdańskiej, gdzie w latach 1966–1969 pełnił funkcję kierownika Katedry Projektowania Architektury Przymorza, następnie Zakładu Architektury Morskiej i Przemysłowej; w latach 1969–1971 zastępcy dyrektora do spraw naukowo-dydaktycznych w Instytucie Architektury i Urbanistyki, w latach 1972–1974 był organizatorem i kierownikiem Studium Podyplomowego Problemów Socjalnych Architektury Okrętów, Portów i Przemysłu.
Twórca pierwszej w świecie szkoły naukowej architektury okrętów.
Na stanowisko docenta został powołany w 1955 roku, tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1966 roku. W 1975 roku przeszedł na emeryturę.
Profesor w roku 1988 w Instytucie Okrętowym w Warnie (Bułgaria).
Był autorem ponad 150 publikacji na temat teorii i budowy okrętu, architektury, historii techniki, w tym 2 książek, skryptu. Twórca projektów przebudowy statków i pierwszego statku projektowanego w Polsce po 1918 roku – „Warszawy”, współtwórca serii statków tzw. „Dziesięciotysięczników” w Polskich Liniach Oceanicznych – pierwszy w 1955 roku m/s „Marceli Nowotko”. Uczestniczył także w opracowaniu koncepcji budowy nowych statków: handlowych, rybackich, pasażerskich.
Członek Komitetu Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Nautologicznego (w 1957–1964 przewodniczący Rady Głównej, w 1989–1992 przewodniczący). Należał do Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, Związku Kombatantów Rzeczypospolitej i Byłych Więźniów Politycznych – koło przy Politechnice Gdańskiej.
W 1958 roku był w gronie założycieli Towarzystwa Przyjaciół Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku i Polskiego Towarzystwa Nautologicznego. Należał do Koła Byłych Studentów Polaków Politechniki Gdańskiej z lat 1904–1939 (wieloletni prezes) i reaktywowanego Związku Studentów Polaków Techniki Okrętowej „Korab”. Członek honorowy Polskiego Związku Żeglarskiego (1985).
Został wyróżniony 22 listopada 1991 roku godnością doktora honoris causa Politechniki Gdańskiej za: „pracę naukową i znaczące w rozwoju nauki badania naukowe, oraz istotny wkład w kreowaniu międzynarodowej współpracy naukowo-badawczej”.
Został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” oraz innymi odznaczeniami państwowymi, regionalnymi i wojskowymi.
Zmarł 11 sierpnia 1998 roku w Gdyni.
Bibliografia
- B. Chrzanowski, A. Gąsiorowski, Wydział Marynarki Wojennej „Alfa” Komendy Głównej Armii Krajowej, Toruń 2001
- D. Duda, Z. Machaliński, Polskie Towarzystwo Nautologiczne (1957–2005), Gdynia 2006
- Encyklopedia Gdyni, red. M. Sokołowska, I. Greczanik-Filipp, W. Kwiatkowska, Gdynia 2006
- Kadry Morskie Rzeczypospolitej, t. II. Polska Marynarka Wojenna, cz. I. Korpus oficerów 1918–1947, red. J.K. Sawicki, Gdynia 1996
- Księga pamiątkowa studentów Polaków Politechniki Gdańskiej w latach 1904–1939, opr. O. Pawłowski, Gdańsk 1993
