Dyscyplina naukowa: chemia organiczna i makromolekularna, chemia polimerów
Doktor honoris causa PG – 2001 roku
Promotor: prof. zw. dr inż. Jerzy W. Doerffer
Urodził się 8 października 1922 r. w Warszawie. Był uczestnikiem wojny obronnej 1939 r. w Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Polesie” gen. Franciszka Kleeberga walczył pod Kockiem jako ułan. Podczas II wojny światowej był żołnierzem Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, działał w strukturach Kierownictwa Dywersji okręgu warszawskiego, zagrożony aresztowaniem został żołnierzem w partyzantce AK w Górach Świętokrzyskich.
Studia wyższe ukończył w 1948 r. na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej uzyskując tytuł magistra inżyniera chemika, specjalność technologia środków chemicznych. W latach 1950–1958 pracował na Politechnice Gdańskiej. Na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej uzyskał w 1958 r. stopień doktora.
W latach 1959–1961 był wicedyrektorem do spraw naukowych w Przemysłowym Instytucie Badawczym Tworzyw i Lakierów w Gliwicach, w 1962–1965 dyrektorem Zjednoczenia Przemysłu Farb i Lakierów. W latach 1959–1998 pracował na Politechnice Śląskiej, w latach 1960–1962 pełnił funkcję prodziekana, a w 1962–1964 dziekana Wydziału Chemicznego, gdzie w latach 1959–1998 był organizatorem i kierownikiem Katedry Powłok Ochronnych, Instytutu Fizykochemii i Technologii Polimerów (obecnie: Katedra Fizykochemii i Technologii Polimerów). W latach 1968–1974 był dyrektorem Centrum Badań Naukowych PAN, w latach 1975–1991 kierownikiem Zakładu Polimerów PAN w Zabrzu, w latach 1992–1998 kierownikiem Centrum Chemii Polimerów.
Na stanowisko docenta został powołany w 1959 r., tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1964 r., a profesora zwyczajnego w 1971 r. W r. 1971 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w r. 1980 członkiem rzeczywistym.
Na emeryturę przeszedł w 1998 r.
Autor, współautor ponad 320 publikacji, w tym 4 samodzielnych książek na temat chemii makromolekularnej. Był twórcą, współtwórcą ponad 65 patentów polskich i 20 zagranicznych (amerykańskich, brytyjskich, włoskich, niemieckich i hiszpańskich). Promotor 42 doktorów.
Opracował oryginalną polską technologię przeciwporostowych farb okrętowych na podwodne części statków, wdrożoną w produkcji farb. W 1976 r. we współpracy z Dowództwem Marynarki Wojennej i Instytutem Okrętowym PG i Stocznią Marynarki Wojennej opracował materiał wykorzystany do budowy flotylli trałowców amagnetycznych typu 207, pod jego kierunkiem zaprojektowano 17 niszczycieli min wykonanych z oryginalnego tworzywa konstrukcyjnego – kompozyty polimerowo-szklane. Prace naukowe prowadził w następujących dziedzinach: wytrzymałościowe i technologiczne badania kompozytów do konstrukcji okrętowych, projektowanie i badania nowych typów okrętowych węzłów konstrukcyjnych, nowe typy konstrukcji kadłubów jednostek pływających w eksploatacji, nowych technologii i ich wprowadzenia do produkcji tworzyw poliestrowych. Badania naukowe znalazły zastosowanie do produkcji żywic poliestrowych do budowy serii jednostek specjalnych dla Marynarki Wojennej, żywic trudnopalnych, żywic konstrukcyjnych o zmniejszonej emisji styrenu. W oparciu o wyniki badań zbudowano trałowce z kompozytów.
Został wyróżniony godnością doktora honoris: Politechniki Gdańskiej – 21 lutego 2001 r. za „ pracę naukową w badaniach nad nowymi technologiami we flocie, budowy statków, rozszerzenia wiedzy o nowych dziedzinach nauki i zasług w edukacji na najwyższym poziomie dla Polskiej Marynarki Wojennej i floty polskiej” i Uniwersytetu Technicznego im. Gh. Asach w Jassy w Rumunii.
Był członkiem towarzystw naukowych: Polskiego Towarzystwa Chemicznego, Królewskiego Towarzystwa Chemicznego w Londynie, Nowojorskiej Akademii Nauk, American Chemical Society, Amerykańskiego Towarzystwa Biodegradowalnych Polimerów, International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC).
Był laureatem zespołowej Nagrody Państwowej II stopnia w 1964 r i 1978 r., Nagrody Państwowej w 1984 r. Był redaktorem naczelnym czasopisma „Polish Journal of Applied Chemistry” (1998–2007).
Został odznaczony: Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Walecznych, medalem Gutenberga, medalem Döbereinera, medalami Akademii Nauk: Bułgarii, Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich oraz innymi odznaczeniami państwowymi i wojskowymi.
Zmarł 6 czerwca 2008 r. w Warszawie.
Bibliografia
- Sekcja Obiegu i Archiwizacji Dokumentów, Dokumentacja dotycząca doktoratu honoris causa prof. zw. dr inż. Zbigniewa Jedlińskiego, nr 53
- Ad majorem gloriam Alma Mater Gedanensis! Wystąpienie prof. Zbigniewa Jedlińskiego podczas uroczystości nadania tytułu i godności dr h.c. PG – 20 kwietnia 2001, „Pismo PG”, nr 5 z 2001, s. 5–6
- Członkowie Polskiej Akademii Nauk. Informator, red. J. Krzyżanowska, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987
- Kto jest kim w Polsce, Warszawa 1984
- J. Łukaszczyk, Wspomnienie o prof. Zbigniewie Jedlińskim, „Z życia Politechniki Śląskiej”, nr 9, czerwiec 2008
- T. Strzembosz, Oddziały szturmowe konspiracyjnej Warszawy, Warszawa 1983