Ryszard Kloskowski:
Rys historyczny NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej
Dnia 14 sierpnia 1980 r. zastrajkowała Stocznia Gdańska. Rozpoczął się Polski Sierpień. Już 19 sierpnia pracownicy Politechniki Gdańskiej zgromadzeni na wiecu wybrali delegatów, którzy zanieśli pieniądze zebrane dla strajkujących stoczniowców, a nasz przedstawiciel, dr Wojciech Gruszecki, został członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Bezpośrednio po podpisaniu dokumentu między Komisją Rządową i MKS Gdańsk, kończącym strajk na Wybrzeżu Gdańskim, w dniu 2 września 1980 r. powołany został Komitet Inicjatorów Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego w Politechnice Gdańskiej, który 6 września przekształcił się w Komitet Założycielski NSZZ, liczący 44 członków - przedstawicieli wydziałów, instytutów, pionów i innych jednostek organizacyjnych Politechniki Gdańskiej. Prezesem wybrany został Stefan Gomowski. Już wówczas zdecydowana większość pracowników Politechniki Gdanskiej poparła nowy Związek Zawodowy i opuściła szeregi Związku Nauczycielstwa Polskiego. Po wyborach mężów zaufania w kołach, zebrani w dniu 7 stycznia 1981 r. na Walnym Zebraniu Delegatów dokonali wyboru władz szczebla uczelnianego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność. Prezesem 42-osobowej Komisji Zakładowej został Tadeusz Sukowski. Rozpoczął się okres walki o prawa związkowe i socjalne, przerwany brutalnie13 grudnia 1981 r. wprowadzeniem w kraju stanu wojennego i delegalizacją NSZZ Solidarność. Internowani zostali nasi koledzy: Tadeusz Sukowski, Jacek Gajek i student Jerzy Kobyliński.
Mimo to Solidarność istniała w Politechnice Gdańskiej cały czas. Wydawano podziemny Biuletyn (autorstwa nieżyjącego już Staszka Kowalskiego), wypłacano zapomogi statutowe i losowe, załatwiano interwencje w obronie naszych członków.W latach 1982 - 1989 ok. 500 pracowników Politechniki Gdańskiej regularnie płaciło składki związkowe, na dowód czego otrzymali specjalne "wojenne" legitymacje związkowe.
Wreszcie 19.09.1988 r. powstał na naszej Uczelni Komitet Organizacyjny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność Pracowników Politechniki Gdańskiej (11 osób), który działając zgodnie z intencją 354 pracowników Politechniki Gdańskiej, złożył w Sądzie Wojewódzkim w Gdańsku wniosek o rejestrację Związku. W dniu 3 listopada 1988 r. sąd odrzucił wniosek. Odwołaliśmy się do Sądu Najwyższego.
17 kwietnia 1989 r. w wyniku rozmów "okrągłego stołu" ponownie zalegalizowano NSZZ Solidarność. W ciągu miesiąca przeprowadzono demokratyczne wybory we wszystkich kołach jednostek organizacyjnych Politechniki Gdańskiej, a 20 czerwca 1989r. Walne Zebranie Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej wybrało swoje władze na okres: czerwiec1989 - listopad 1991r. Przewodniczącym Komisji Zakładowej został Kazimierz Frydel, od momentu odejścia z Politechniki Gdańskiej Tadeusza Sukowskiego nieformalny lider Związku w okresie stanu wojennego i całego okresu do czasu ponownej legalizacji.
Lata 1989-1991, to czas zwycięskich dla Solidarności wyborów parlamentarnych i prezydenckich (L. Wałęsa został wybrany w 1990 r. Prezydentem Rzeczpospolitej Polskiej). Wówczas okazało się, jak tragiczny jest stan polskiej gospodarki pozostawionej po 45 latach komunistycznych rządów. Rozpoczęła się budowa nowego, demokratycznego państwa i mozolna odbudowa gospodarki kraju.
A na Uczelni: dyskusje nad projektem Ustawy o Szkolnictwie Wyższym oraz Ustawy o Tytułach i Stopniach Naukowych, tworzenie Funduszu SOS, akcja pomocy polskim dzieciom w ZSRR, a także sprawy płacowe, socjalne oraz współpraca ze studentami i innymi Uczelniami. Nade wszystko jednak promocja Związku i przyjmowanie nowych członków. We wrześniu 1989 r. do Solidarności w Politechnice Gdańskiej należały 1742 osoby (49% zatrudnionych w PG). W roku 1981 do Solidarności należało 65-70% ogółu pracujących w Politechnice Gdańskiej.
26 listopada 1991 r. na III Walnym Zebraniu Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej wybrano nowe władze Związku na kadencję 1991-1994. Przewodniczącym Komisji Zakładowej został Tadeusz Kolenda. Tytuł Honorowego Przewodniczącego NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej został przyznany Kazimierzowi Frydlowi, wieloletniemu działaczowi naszej organizacji. Solidarność na Politechnice Gdańskiej była wówczas - i do dziś pozostała - siódmą co do wielkości organizacją związkową w Regionie Gdańskim. Rozpoczęła wydawanie własnego "Serwisu Informacyjnego", zatrudniła prawnika udzielającego porad prawnych członkom Związku, walczyła z gwałtownym spadkiem realnych dochodów pracowników sfery budżetowej, sięgając nawet po broń strajkową: 14 grudnia 1992 r. strajk ostrzegawczy NSZZ Solidarność, 5-6 maja 1993 strajk czynny w Politechnice Gdańskiej.
W tych latach członków Związku zaczęły różnicować sympatie partyjne. Powstało kilkadziesiąt partii postsolidarnościowych. Zaczęła spadać liczba członków NSZZ Solidarność w Politechnice Gdanskiej. Na koniec 1994 r. Solidarność w PG liczyła 1028 członków, w tym 450 nauczycieli akademickich i 578 pracowników nie będących nauczycielami.
Na kadencję 1995-1997, Walne Zebranie Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej na przewodniczącego Komisji Zakładowej wybrało ponownie Tadeusza Kolendę. W kadencji tej i rząd Rzeczpospolitej Polskiej i Prezydent Kraju wywodzili się z opcji postkomunistycznej. Powodowało to spięcia i iskrzenia na linii Solidarność - Rząd. Ale w Politechnice Gdańskiej Związek robił "swoje". Walczył o "godny" rozdział minimalnych podwyżek. Współtworzył nowe regulaminy, m.in. regulamin rozdziału funduszu socjalnego.Wybierał społecznych inspektorów pracy itd. Już w czerwcu 1996 r. wyraził głębokie zaniepokojenie sytuacją, w jakiej znalazł się polski przemysł stoczniowy, w tym Stocznia Gdańska.
W dniach 29-30 listopada 1996 r., w auli Politechniki Gdańskiej, odbyło się IV Walne Zebranie Delegatów NSZZ Solidarność Regionu Gdańskiego. W międzyczasie powstała Akcja Wyborcza Solidarność, poprzez którą członkowie naszego Związku mogli prowadzić działalność polityczną. W lipcu i sierpniu 1997 roku Związek zaangażował się mocno w pomoc ofiarom wielkiej powodzi w południowo-zachodniej Polsce. Zwycięstwo AWS w wyborach parlamentarnych we wrześniu 1997 r. rokowało nadejście "lepszego okresu" dla realizacji programu Solidarności.
19 marca 1998 r. na Zakładowym Zebraniu Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej wybraliśmy nowe władze związkowe na kadencję 1998-2002. Przewodniczącym Komisji Zakładowej został Tadeusz Szymański. NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej liczył w tym dniu 941 członków, w tym 378 nauczycieli akademickich i 563 osoby nie będące nauczycielami. Ponadto 106 byłych pracowników Politechniki Gdanskiej to członkowie bardzo aktywnego Koła Emerytów i Rencistów.
Ryszard Kloskowski
Ryszard Kloskowski:
Rys historyczny NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej
Dnia 14 sierpnia 1980 r. zastrajkowała Stocznia Gdańska. Rozpoczął się Polski Sierpień. Już 19 sierpnia pracownicy Politechniki Gdańskiej zgromadzeni na wiecu wybrali delegatów, którzy zanieśli pieniądze zebrane dla strajkujących stoczniowców, a nasz przedstawiciel, dr Wojciech Gruszecki, został członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Bezpośrednio po podpisaniu dokumentu między Komisją Rządową i MKS Gdańsk, kończącym strajk na Wybrzeżu Gdańskim, w dniu 2 września 1980 r. powołany został Komitet Inicjatorów Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego w Politechnice Gdańskiej, który 6 września przekształcił się w Komitet Założycielski NSZZ, liczący 44 członków - przedstawicieli wydziałów, instytutów, pionów i innych jednostek organizacyjnych Politechniki Gdańskiej. Prezesem wybrany został Stefan Gomowski. Już wówczas zdecydowana większość pracowników Politechniki Gdanskiej poparła nowy Związek Zawodowy i opuściła szeregi Związku Nauczycielstwa Polskiego. Po wyborach mężów zaufania w kołach, zebrani w dniu 7 stycznia 1981 r. na Walnym Zebraniu Delegatów dokonali wyboru władz szczebla uczelnianego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność. Prezesem 42-osobowej Komisji Zakładowej został Tadeusz Sukowski. Rozpoczął się okres walki o prawa związkowe i socjalne, przerwany brutalnie13 grudnia 1981 r. wprowadzeniem w kraju stanu wojennego i delegalizacją NSZZ Solidarność. Internowani zostali nasi koledzy: Tadeusz Sukowski, Jacek Gajek i student Jerzy Kobyliński.
Mimo to Solidarność istniała w Politechnice Gdańskiej cały czas. Wydawano podziemny Biuletyn (autorstwa nieżyjącego już Staszka Kowalskiego), wypłacano zapomogi statutowe i losowe, załatwiano interwencje w obronie naszych członków.W latach 1982 - 1989 ok. 500 pracowników Politechniki Gdańskiej regularnie płaciło składki związkowe, na dowód czego otrzymali specjalne "wojenne" legitymacje związkowe.
W>reszcie 19.09.1988 r. powstał na naszej Uczelni Komitet Organizacyjny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność Pracowników Politechniki Gdańskiej (11 osób), który działając zgodnie z intencją 354 pracowników Politechniki Gdańskiej, złożył w Sądzie Wojewódzkim w Gdańsku wniosek o rejestrację Związku. W dniu 3 listopada 1988 r. sąd odrzucił wniosek. Odwołaliśmy się do Sądu Najwyższego.
17 kwietnia 1989 r. w wyniku rozmów "okrągłego stołu" ponownie zalegalizowano NSZZ Solidarność. W ciągu miesiąca przeprowadzono demokratyczne wybory we wszystkich kołach jednostek organizacyjnych Politechniki Gdańskiej, a 20 czerwca 1989r. Walne Zebranie Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej wybrało swoje władze na okres: czerwiec1989 - listopad 1991r. Przewodniczącym Komisji Zakładowej został Kazimierz Frydel, od momentu odejścia z Politechniki Gdańskiej Tadeusza Sukowskiego nieformalny lider Związku w okresie stanu wojennego i całego okresu do czasu ponownej legalizacji.
Lata 1989-1991, to czas zwycięskich dla Solidarności wyborów parlamentarnych i prezydenckich (L. Wałęsa został wybrany w 1990 r. Prezydentem Rzeczpospolitej Polskiej). Wówczas okazało się, jak tragiczny jest stan polskiej gospodarki pozostawionej po 45 latach komunistycznych rządów. Rozpoczęła się budowa nowego, demokratycznego państwa i mozolna odbudowa gospodarki kraju.
A na Uczelni: dyskusje nad projektem Ustawy o Szkolnictwie Wyższym oraz Ustawy o Tytułach i Stopniach Naukowych, tworzenie Funduszu SOS, akcja pomocy polskim dzieciom w ZSRR, a także sprawy płacowe, socjalne oraz współpraca ze studentami i innymi Uczelniami. Nade wszystko jednak promocja Związku i przyjmowanie nowych członków. We wrześniu 1989 r. do Solidarności w Politechnice Gdańskiej należały 1742 osoby (49% zatrudnionych w PG). W roku 1981 do Solidarności należało 65-70% ogółu pracujących w Politechnice Gdańskiej.
26 listopada 1991 r. na III Walnym Zebraniu Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej wybrano nowe władze Związku na kadencję 1991-1994. Przewodniczącym Komisji Zakładowej został Tadeusz Kolenda. Tytuł Honorowego Przewodniczącego NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej został przyznany Kazimierzowi Frydlowi, wieloletniemu działaczowi naszej organizacji. Solidarność na Politechnice Gdańskiej była wówczas - i do dziś pozostała - siódmą co do wielkości organizacją związkową w Regionie Gdańskim. Rozpoczęła wydawanie własnego "Serwisu Informacyjnego", zatrudniła prawnika udzielającego porad prawnych członkom Związku, walczyła z gwałtownym spadkiem realnych dochodów pracowników sfery budżetowej, sięgając nawet po broń strajkową: 14 grudnia 1992 r. strajk ostrzegawczy NSZZ Solidarność, 5-6 maja 1993 strajk czynny w Politechnice Gdańskiej.
W tych latach członków Związku zaczęły różnicować sympatie partyjne. Powstało kilkadziesiąt partii postsolidarnościowych. Zaczęła spadać liczba członków NSZZ Solidarność w Politechnice Gdanskiej. Na koniec 1994 r. Solidarność w PG liczyła 1028 członków, w tym 450 nauczycieli akademickich i 578 pracowników nie będących nauczycielami.
Na kadencję 1995-1997, Walne Zebranie Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej na przewodniczącego Komisji Zakładowej wybrało ponownie Tadeusza Kolendę. W kadencji tej i rząd Rzeczpospolitej Polskiej i Prezydent Kraju wywodzili się z opcji postkomunistycznej. Powodowało to spięcia i iskrzenia na linii Solidarność - Rząd. Ale w Politechnice Gdańskiej Związek robił "swoje". Walczył o "godny" rozdział minimalnych podwyżek. Współtworzył nowe regulaminy, m.in. regulamin rozdziału funduszu socjalnego.Wybierał społecznych inspektorów pracy itd. Już w czerwcu 1996 r. wyraził głębokie zaniepokojenie sytuacją, w jakiej znalazł się polski przemysł stoczniowy, w tym Stocznia Gdańska.
W dniach 29-30 listopada 1996 r., w auli Politechniki Gdańskiej, odbyło się IV Walne Zebranie Delegatów NSZZ Solidarność Regionu Gdańskiego. W międzyczasie powstała Akcja Wyborcza Solidarność, poprzez którą członkowie naszego Związku mogli prowadzić działalność polityczną. W lipcu i sierpniu 1997 roku Związek zaangażował się mocno w pomoc ofiarom wielkiej powodzi w południowo-zachodniej Polsce. Zwycięstwo AWS w wyborach parlamentarnych we wrześniu 1997 r. rokowało nadejście "lepszego okresu" dla realizacji programu Solidarności.
19 marca 1998 r. na Zakładowym Zebraniu Delegatów NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej wybraliśmy nowe władze związkowe na kadencję 1998-2002. Przewodniczącym Komisji Zakładowej został Tadeusz Szymański. NSZZ Solidarność w Politechnice Gdańskiej liczył w tym dniu 941 członków, w tym 378 nauczycieli akademickich i 563 osoby nie będące nauczycielami. Ponadto 106 byłych pracowników Politechniki Gdanskiej to członkowie bardzo aktywnego Koła Emerytów i Rencistów.
Ryszard Kloskowski