Podstawowe informacje dot. konfliktu interesów
- Brak definicji ustawowej,
- Regulacje wewnętrzne uczelni – Kodeks Etyki PG:
„Dbać o dobre imię Politechniki Gdańskiej, w swoim postępowaniu wewnątrz i na zewnątrz Uczelni realizować jej misję, unikać konfliktów interesów i działań wymierzonych w powagę i autorytet Uczelni”
Podział konfliktu interesów
[Źródło: na podstawie https://pl.wikipedia.org/wiki/Konflikt_interes%C3%B3w]
- potencjalny konflikt interesów – występuje jeśli działalność osoby może wpłynąć w przyszłości niewłaściwie na jej bezinteresowność, bądź bezstronność,
- rzeczywisty konflikt interesów – odnosi się do czynności urzędowych wykonywanych w danej chwili, jeśli w trakcie ich wykonywania osoba podejmująca decyzję dostrzeże własne powiązanie z osobą której dotyczą,
- postrzegany/pozorny konflikt interesów – dotyczy w sytuacji w której występuje podejrzenie kierowania się osobistymi korzyściami w trakcie wykonywania swoich obowiązków, pomimo iż w rzeczywistości tak się nie dzieje. Wszelkie próby sprostowania zaistniałego niedomówienia powodują wówczas jedynie dalszą utratę wiarygodności.
Sygnały ostrzegawcze
[Źródło: na podstawie https://pl.wikipedia.org/wiki/Konflikt_interes%C3%B3w]
Sygnał ostrzegawczy jest oznaką możliwego nadużycia finansowego lub korupcji. Jest to element lub zbiór elementów, które mają nietypowy charakter lub odbiegają od zwykłego działania. Jest to sygnał wskazujący na zaistnienie czegoś nietypowego, co wymaga dalszego zbadania.
Przykładowe sygnały ostrzegawcze:
- Istnieją nieuzasadnione kryteria kwalifikacji lub udzielenia zamówienia, które sprzyjają konkretnemu przedsiębiorstwu lub określonej ofercie.
- Osoba odpowiedzialna za sporządzenie projektu dokumentów organizuje procedurę w taki sposób, że nie ma czasu na staranny przegląd dokumentów przed rozpoczęciem postępowania o udzielenie zamówienia.
- Nietypowe zachowanie pracownika, który nalega na uzyskanie informacji na temat postępowania o udzielenie zamówienia, chociaż nie jest za nie odpowiedzialny.
- Niewiele przedsiębiorstw, które zakupiły dokumentację przetargową, składa oferty, szczególnie jeśli ponad połowa z nich rezygnuje.
- Brakuje umowy lub dokumentacja potwierdzająca zakup jest niewystarczająca.
- W projektach międzynarodowych występuje długie, niewyjaśnione opóźnienie między ogłoszeniem zwycięskiego oferenta a podpisaniem umowy (może to oznaczać, że wykonawca odmawia zapłaty lub negocjuje w sprawie łapówki).
Zapobieganie
[Źródło: na podstawie https://pl.wikipedia.org/wiki/Konflikt_interes%C3%B3w]
W wielu przypadkach nie ma przepisów prawa stanowiących o procedurach postępowania w celu uniknięcia zaistnienia konfliktu interesów.
Sposobem na unikanie wystąpienia tego problemu jest kierowanie się następującymi zasadami:
- zasada równego traktowania stron,
- zasada bezstronności – czynności pracownicze powinny być wykonywane bez osobistych preferencji, a zaistniałe sytuacje ocenione jak najobiektywniej,
- zasada bezinteresowności – w trakcie podejmowania decyzji, bądź wykonywania czynności nie należy kierować się interesem własnym (prywatnym), ani oczekiwać korzyści dla siebie, krewnych czy przyjaciół.
Ponadto zalecanym jest:
- unikanie sytuacji, które mogłyby wzbudzić poczucie wdzięczności w stosunku do podmiotów, jeśli istnieje prawdopodobieństwo załatwiania jego spraw w przyszłości,
- pytanie innych osób czy dane działanie może skutkować konfliktem, a w razie dalszych wątpliwości poinformowanie i poradzenie się przełożonego.
Eliminacja konfliktu interesów na PG
Politechnika Gdańska w swoich działaniach kieruje się m.in. zasadami etyki i poszanowania prawa. W celu promowania zachowań i postaw etycznych pracowników, studentów i doktorantów naszej Uczelni oraz rozpowszechniania informacji o obowiązku unikania konfliktu interesów, wprowadzono Uchwałą Senatu PG nr 303/2011 z 19 stycznia 2011 r. Kodeks Etyki Politechniki Gdańskiej, ponadto wśród grupy pracowników naukowych funkcjonuje Kodeks Pracownika Naukowego opracowany przez Komisję ds. etyki w nauce i uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk w dniu 1 grudnia 2016 r.
Informacje poświęcone sprawom etyki na PG wraz z dostępem do ww. kodeksów etyki, każdy pracownik może znaleźć na stronie głównej PG w zakładce Pracownicy/ Etyka.
Samorządy studentów i doktorantów opracowują i promują, odpowiednio: kodeks etyki studenta i kodeks etyki doktoranta.
Transparentność/ przejrzystość działań
Na stronie domowej Politechniki Gdańskiej dostępny jest odnośnik do strony Biuletynu Informacji Publicznej PG, gdzie udostępniane są informacje publiczne. Jeżeli dana informacja publiczna nie została umieszczona w BIP PG i nie znajduje się na stronie BIP PG, można ją uzyskać przez złożenie wniosku.
Materiały dodatkowe
Na stronie http://antykorupcja.gov.pl/ak/konflikt dostępne są materiały dodatkowe dot. konfliktu interesów, w tym: poradniki, dodatki resortowe, przykłady, porady.