Ewaluacja to ocena jakości działalności naukowej, którą przeprowadza się w ramach dyscyplin uprawianych w danym podmiocie. Przy ocenie bierze się pod uwagę indywidualne osiągnięcia pracowników reprezentujących daną dyscyplinę. Poszczególnym dyscyplinom przyznawane będą kategorie naukowe: A+, A, B+, B albo C. Od nich zależą uprawnienia do prowadzenia studiów, szkół doktorskich, nadawania stopni i tytułów. A także kwota subwencji, czyli środków finansowych, które jednostki naukowe otrzymują z budżetu państwa. Rozporządzenie ewaluacyjne jest więc kluczowe w całym systemie zreformowanego szkolnictwa wyższego i nauki.
Ewaluacja jakości działalności naukowej według nowych zasad zostanie przeprowadzona po raz pierwszy w 2022 roku. Obejmie okres od 2017 do 2021 roku. Osiągnięcia z dwóch pierwszych lat powstawały więc w innym, nieobowiązującym już stanie prawnym.
Ewaluacja przeprowadzana będzie w obrębie dyscyplin w ramach uczelni, a nie wydziałów (jednostek organizacyjnych) – tak jak to miało miejsce dotychczas. To kluczowe założenie nowego modelu oceny jakości działalności naukowej. W ocenie działalności naukowej brane będą pod uwagę osiągnięcia wszystkich pracowników prowadzących działalność naukową w ewaluowanej dyscyplinie. A także osiągnięcia osób, które kształciły się w szkołach doktorskich prowadzonych przez ewaluowany podmiot i przygotowały rozprawę doktorską. Trzecią fundamentalną zmianą – obok ewaluacji dyscyplin i wszystkich pracowników – jest wprowadzenie limitu osiągnięć. Do ewaluacji nie będzie trzeba już zgłaszać dziesiątek dokonań, a jedynie 4 najlepsze.
Ewaluacja będzie przeprowadzona w ramach trzech kryteriów
- Kryterium I – poziom naukowy lub artystyczny prowadzonej działalności naukowej
Ocena poziomu naukowego dotyczy artykułów naukowych (zarówno tych z wykazu, jak i spoza wykazu), monografii, redakcji monografii i autorstwa rozdziałów w monografiach (zarówno tych z wykazu, jak i spoza wykazu), a także przyznanych patentów na wynalazki.
- Kryterium II – efekty finansowe badań naukowych i prac rozwojowych
Efekty finansowe ocenia się na podstawie wysokości środków pozyskanych na projekty badawcze w ramach konkursów organizowanych przez instytucje unijne, zagraniczne, NCBR, NCN i NPRH. W kryterium tym będzie brana pod uwagę również komercjalizacja wyników badań lub prac rozwojowych, a także prace naukowe realizowane na zlecenie podmiotów spoza sektora szkolnictwa wyższego i nauki.
- Kryterium III – wpływ działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki
Ocenę wpływu działalności naukowej na funkcjonowanie społeczeństwa i gospodarki przeprowadza się na podstawie opisów udowadniających związek między badaniami a funkcjonowaniem administracji, ochroną zdrowia, kulturą itp. Przy ocenie tego kryterium bierze się pod uwagę tzw. studium indywidualnych przypadków, które pozwala na rzetelny pomiar i ocenę wpływu.
źródło: www.konstytucjadlanauki.gov.pl
